Collateral damage in Saint-Lô

Links: De lichamen van de burgerslachtoffers teruggevonden in de ruïnes na de bombardementen van 6 juni 1944 werden op ’t kerkhof van Saint-Lô⇲ in een perk samengebracht. Rechts: bewijs van mijn aanwezigheid op 5 juni op Omaha Beach, daags vóór ons koningspaar.

IN Uitpers⇲ staat op 12 juni een bijdrage van Francine Mestrum⇲, met als titel Oorlogstoerisme. Ze heeft het daarin over het toeristische aspect van de herdenking, 6 juni, Omaha Beach⇲ in Saint-Laurent-sur-Mer, Normandië. Ze uit kritiek: ‘De souvenirs gaan over de toonbank, kassa kassa, tienduizenden toeristen zijn er, een hotel kost al gauw 300 of 400 euro, afijn, een heel gewoon hotel.’ Ik voel me een beetje aangesproken, want ik was daar ook. Althans op de vooravond van de plechtigheden.

Dat zat zo. Tania wandelde op 5 juni een stuk van de GR21⇲ af, daarover bracht ik al verslag uit in Met Berthe Morisot boven op de klif⇲. De wandeling stopte in Senneville-sur-Fécamp⇲, en tijdens het avondmaal kwamen we tot de verkeerde conclusie dat Omaha Beach⇲ niet heel ver rijden was. Wij daarheen… om te constateren dat ’t daar zwart van ’t volk zag, nog zwarter van in soldatentenu verkleed mannenvolk dat zich per vintage Jeep verplaatste, en ’t zwartst van al van de gendarmen, want ja, er werd ’s anderdaags wel heel chic volk verwacht. Omdat we er niet op gekleed waren verzamelden we vlug enig fotografisch bewijs van onze aanwezigheid, om daarna ver van al dat herdenkingsgeweld in slaap te vallen. 

Onze passage in Omaha Beach was al te vluchtig geweest om er een stukje te kunnen aan wijden, maar nu doe ik het toch, omdat Mestrum in Uitpers iets schrijft wat ik niet wist. 

Niet ver weg van die stranden, werd op dezelfde 6 juni 1944 Saint-Lô⇲ plat gebombardeerd door de geallieerden. Want de Duitsers stuurden versterkingen en die moesten afgeremd worden. Dus, we bombarderen een paar dorpen, tant pis voor de burgers die er wonen. Er werden wat vlugschriften uit de vliegtuigen gegooid, maar die belandden tien km verder en veel te laat. Er vielen 350 tot 500 doden, velen werden nooit gevonden of herkend. Op het kerkhof grafstenen met ‘beenderen gevonden in de kerk’, ‘resten gevonden in de bakkerij’…

Flor Vandekerckhove⇲