zondag 24 september 2023

Ingres, Erró en Pias

Linksboven: Erró. Chinese Petroleum. 1978. Pop Art. Collage on Paper. 29.2 × 29.2 cm. Rechtsboven: Jean-Auguste Dominique Ingres. L’Odalisque à l’Esclave. 1858. 72 x 100 cm. Onderaan: Pias. Zonder titel. 1993. 130 x 130 cm. (Foto Marc Victor)


In een tijdschrift dat ik in de wachtzaal van de tandarts doorblader, valt mijn oog op een collage van popartkunstenaar Erró. Daarin verenigt hij een socialistisch-realistisch tafereel — petroleumontginning onder de daadkrachtige leiding van de Chinese communistische partij — met een oriëntalistisch schilderij van Ingres. Het onverenigbare verenigd! Het werkje van Erro maakt indruk op me en ik scheur het blad uit het tijdschrift (ja, ik ben een ploert.)
Dat blad bewaar ik nog wanneer ikzelf begin te schilderen en ik heb het ook nog wanneer ik in 1989 besef dat ik me op ’t schrijven moet toeleggen: ik neem afscheid van de schilderkunst. Omdat galerie Peperbusse nog wel exposities van mij verwacht, richt ik met Annie Vanhee kunstenaarsduo PIAS (Paint It Again Sam) op: Annie maakt schilderijen die ik bedenk (dat klinkt ietwat pretentieus, maar ’t is wel waar.) De samenwerking leidt tot een aantal exposities met een groot Fluxus-gehalte. Ik herinner me een tentoonstelling met alleen maar pastiches, onder de titel P.O.T.K., Prijs Overeen Te Komen; er is een tentoonstelling waarop mooi geschilderde marines verknoeid worden door er bootjes in papier-maché op te kleven; wanneer het Pias-atelier van de Oostendse Oosteroever naar Bredene-Dorp verhuist, volgt een expositie getiteld Alleen maar koeien… Inspiratie komt er ook van de nog steeds gekoesterde Erró-collage. In een naamloos schilderij (130 x 130 cm) voegen we een Vlaamse dimensie toe aan Erro’s postmoderne spel van socialistisch-realisme en oriëntalisme: de maoïstische voorman van Erro vervangen we door Johan Vande Lanotte, toenmalig volksvertegenwoordiger, die zijn vruchtbaarheid over ’t land spuit; de haremvrouw wordt zeemeermin. Van dat schilderij heb ik geen kleurenfoto, maar ik vind wel een krantenknipsel (10 september 1993) waarin Johan Vande Lanotte het schilderij komt bewonderen, in ’t atelier op de Baelskaai, in het huis naast de vuurtoren.


P.S.: PIAS is ontbonden, Annie Vanhee is ook vandaag nog actief als schilder.

Geen opmerkingen: