Briefje aan een jarige kleindochter

Lena verjaart op 27 augustus. Hier gefotografeerd door haar moeder op 25 maart 2025. Op de achtergrond, haar pepe die een suikerrijk wafeltje snoept, iets wat de dokter hem verboden heeft. Let op de Jolly Roger⇲, vaste waarde op onze familiebijeenkomsten.

LENA, je weet dat ik je, op de dag dat je verjaart, altijd iets schrijf over de tijd dat ik jouw leeftijd had. Verleden jaar was dat iets over taksplaatjes op fietsen⇲; toen je twintig werd, herinnerde ik me ‘de maanlanding’⇲; in 2022 had ik het over ‘Monja’⇲, song die uit maar één woord bestond en toen je achttien werd, nam ik je mee in de ‘Yellow Submarine’⇲.
Vandaag word je tweeëntwintig. Zelf was ik dat in 1971. Ik beleefde een soort tussentijd, wachtend op een legerdienstbevel⇲, en herinner me die tussentijd als een langgerekte, mooie zomerdag. Monter, zoals een tweeëntwintigjarige dat kan, stapte ik in Gent vanaf de Wijngaardstraat, langs de Pekelharing en via de Recollettenlei, over de brug naar het Koophandelsplein waar een krantenwinkeltje was. Ik kocht er Bastos⇲, de krant & veel tijdschriften en ongetwijfeld ook een reep chocola. Nooit voorheen was het leven zo zorgeloos geweest en zo zou het dat later ook nooit meer worden. Ik herinner me nog wel meer uit die tijd, ik schreef er over in Bij ons in Gent, 1971⇲. Misschien zijn die herinneringen wel vertekend door de kracht van de verbeelding, door de noodwendigheden van het verhaal, door een kwakkelend geheugen, door de dwarsligger die tijd heet, want ja, ik spreek van lang geleden. 

Je Bomma werkte in Antwerpen, in een spaarkas die geld bijeenbracht om op het Gentse Woodrow Wilsonplein een shoppingcenter te bouwen. Op die plek was, herinner ik me, in die tijd ook een cinema. Gemakkelijk werd dat kapitaal niet gevonden, al de huizen op dat plein moesten opgekocht worden, ontruimd en afgebroken. Het heeft daarna nog vele jaren geduurd voor het, toen hypermodern genoemde, winkelcenter Shopping Zuid⇲ er kwam, een moeilijke bevalling was 't. 

Onlangs werd dat shoppingcenter alweer gesloten, wegens hopeloos ouderwets. Bastos is inmiddels onbetaalbaar duur geworden en een reep chocolade is nu even slecht slecht voor mijn gezondheid als die Bastos; het krantenwinkeltje is gesloten; de krant die ik toen kocht, bestaat niet langer, de naam van de tijdschriften ben ik vergeten; de spaarkas waar je bomma werkte werd opgeslorpt door een bank die inmiddels ook niet meer bestaat en wat toen hypermodern was, is nu ouderwets. Zolang is het geleden dat ik tweeëntwintig was. (°)

Je pepe wenst je een gelukkige verjaardag.

Flor Vandekerckhove⇲

(°) Ik wil nog iets zeggen over het soort stukjes dat ik schrijf. ‘Het verleden dat je je herinnert is één, wat je met die herinneringen maakt is twee. Dat is de toekomst van het verleden. Wanneer ik herinneringen ophaal () dan ga ik er eigenlijk mee naar de toekomst. Ik hou ze niet vast als iets wat beleefd is, maar neem ze mee naar iets anders. Wat je beleefd hebt, heb je beleefd. Wat je ermee doet, is voortleven. ()’ Ik heb dat zojuist gelezen, ’t komt uit een boek waarin Sigrid Bousset met schrijver Ivo Michiels (†) spreekt.