Mijn exemplaar is doorwrocht: omgeplooide hoekjes à volonté, papierklemmen met daaraan gehechte vergeelde krantenknipsels, veel onderstrepingen en halfvergane fluo markeringen… ’t Is duidelijk, ik heb dat boekje stukgelezen, al herinner ik me die intense lezing niet. Ik bekijk hier en daar een stukje, waarvan ik me nu afvraag of dat niet aantrekkelijker geformuleerd had kunnen worden. Ligt dat aan mij? Is ’t ouderwets? Is 't de opeenhoping van misdaadauteurs en titels? Komt het door die vermaledijde ‘progressieve' spelling? Komt het door het jargon van marxist Mandel? Is ’t een houterige vertaling?
Mandel was meertalig, ik volg de weg naar het origineel. Het Nederlandstalige boekje dateert van 1987. Ik zie dat er in ’t zelfde jaar ook een Duitse uitgave is. (°°) In 1986 is er al een Frans boekje (°°°), maar de Engelse uitgave is eerst: Delightful Murder dateert van 1984. Dat Engelse boekje kan je hier⇲ trouwens van ’t net downloaden. Ik zie dat er ook Zweedse, Spaanse en Turkse vertalingen zijn.
Een stukje inleiding.
Een stukje inleiding.
‘Ik zal maar meteen bekennen dat ik graag misdaadverhalen lees. Zij zijn in essentie escapistische ontspanning: als je ze leest, denk je aan niets anders, en wanneer als je er een uit hebt, denk je er niet meer aan. Maar dit boekje bewijst op zichzelf dat deze manier van kijken op zijn minst onvolledig is. Het is waar, zodra je een misdaadroman hebt uitgelezen, ben je er niet meer door gefascineerd; maar ik kan er ook niet omheen gefascineerd te zijn door het enorme succes van het misdaadverhaal als literair genre.Het gaat hier klaarblijkelijk om een sociaal verschijnsel: miljoenen mensen in tientallen landen in alle werelddelen lezen misdaadverhalen. Talloze schrijvers en kapitalistische uitgevers zijn miljonair geworden door de voortbrengst van die merkwaardige koopwaar. Ze maakten een juiste inschatting van de behoeften die ze als gebruikswaarde bevredigen, of, zoals men ook wel zegt, van de vraagcurve. Hoe komt dat? Wat is de oorsprong van deze behoeften? Hoe zijn ze in de loop der jaren veranderd en hoe verhouden ze zich tot de algemene structuur van de burgerlijke samenleving? Hoe kruisen de wetten van de individuele psychologie de grote lijnen van de sociale ideologie en de sociale evolutie als geheel?’
(°°) 1987. Ernest Mandel. Ein schöner Mord. Sozialgeschichte des Kriminalromans, Frankfurt a. M.(°°°) 1986. Ernest Mandel Meurtres exquis. Histoire sociale du roman policier, Uitg. La Breche Pec.(°°°°) 1985. Ernest Mandel. Delightful Murder: A Social History of the Crime Story. Univ of Minnesota Press Minneapolis. Origineel gepubliceerd door Pluto Press, 1984.
