 |
Susan Sontag wordt van het ene ziekenhuis naar het andere gevlogen (foto Annie Leibovitz↗︎) |
Haar ken ik van d'r essays in Under the Sign of Saturn en van haar bekende Against Interpretation. Waardoor ze in deze blog hier↗︎ en daar↗︎ sporen heeft nagelaten. En nu wil ik per se weten hoe ze sterft.
Susan Sontag↗︎ had al twee keer een kanker overleefd en nu, op haar 71ste, wordt ze weer ziek: leukemie. Omdat ze tegen beter weten in denkt ook die te overleven is ze tot alles bereid, ook tot een beenmergtransplantatie die, gezien haar leeftijd, veel te veel van haar zal vragen. Haar zoon David
‘was verbaast over het rotsvaste vertrouwen van zijn moeder in de geneeskunde en haar vermogen om het lot te trotseren. Op de ergste momenten dacht hij bij zichzelf: ze beseft niet wat er met haar aan de hand is, ze denkt echt dat ze het gaat redden.’
Het citaat komt uit Het uur van het violet. (°) Daarin staat ook een passage die me naar foto’s van Anne Leibovitz leidt. Zij heeft Susan Sontag in haar laatste dagen gefotografeerd, en ook vlak na haar dood. Over de foto die ik hierboven afdruk lees ik in dat boek:
‘De dag waarop Susan terugvliegt, is de hemel betrokken en het miezert. Het haar van een van de medische begeleiders wappert in de wind als ze in de richting van het vliegtuig lopen; het asfalt is glad door de regen. Sontag ligt op de brancard onder witte, fladderende lakens. Haar haar is sneeuwwit, haar gezicht onherkenbaar opgezwollen. Haar uitgestrekte lichaam biedt een majestueuze aanblik, alsof er een koningin wordt gevoerd. Zo ziet Annies foto van de terugtocht uit Seatle eruit.’
De foto’s doen nogal wat stof opwaaien. Een interessant essay over die kwestie en bij uitbreiding over het al dan niet gepast zijn van zo’n fotografisch project heet Mortality in Photography: Examining the Death of Susan Sontag↗︎. Ik vertaal een stukje:
Dientengevolge hebben velen kritiek geuit op de ethiek van Leibovitz om in het openbaar iets te publiceren wat gewoonlijk meer privacy zou krijgen, een privacy waar Sontag zelf geen inspraak in kan hebben. Met name Sontags zoon David Reiff bestempelde de foto als "carnavalafbeeldingen van de dood van beroemdheden". Dit maakte deel uit van een grotere polemiek die haar foto's van Sontag als onethisch veroordeelde.
De vlucht waarvan de foto ons de voorbereiding toont, gaat niet naar huis, waar Sontag vredig hoopt te sterven. Neen, ze laat zich naar weer een ander ziekenhuis vliegen, waar een dokter nog behandelingen voor haar in petto heeft. Niets baat. Susan Sontag sterft op 28 december 2004. Ze haalt de 72 niet.
(°) Katie Roiphe. Het uur van het violet, Grote schrijvers in hun laatste dagen. Vertaald door Anne Jongeling. 300 p. Overamstel Uitgevers. 2017.
Doodgaan op Youtube
'Doodgaan' maakt onderdeel uit van m'n project waarin ik naga op welke manier schrijvers omgaan met de dood, hun eigen dood. Het is een driezinnenverhaal. Tijdens de declamatie begeleid ik mezelf op de strumstick. De bas en de drum haal ik uit Garageband. Foto's zijn van Annie Leibovitz.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten