Vernon Richards |
Trotskisten heten kommaneukers te zijn, ruziestokers
die het eigen gelijk op al het bestaande laten primeren, zelfs als dat eigen
gelijk zich na de komma bevindt. Ja, dat is wel waar. Trotskisten zijn, laat
ons zeggen, moeilijke mensen. Dat is altijd zo geweest en dat is, zo stel ik
vast, ook vandaag nog het geval. Ik heb daar al een stukje over geschreven. (*)
Of het elders zoveel beter is, valt nog te bezien. Ik
ben ook wel in andere politieke middens actief geweest, zij het kort. En ook
daar heb ik vooral moeilijke mensen ontmoet. Vandaar trouwens dat mijn verblijf
in die andere middens kort was, zeer kort.
Daar moest ik weer aan denken toen ik compost aan ’t
verzamelen was voor een stukje over de anarchiste Marie-Louise Bernini. (**)
Zij was getrouwd met Vernon Richards (Vero Recchioni, 1915 – 2001),
eveneens een bekende anarchist.
Die echtgenoot, die heel zijn leven op een voorbeeldige manier voor zijn ideeën geijverd heeft, kan ook wel een moeilijke mens genoemd worden. Dat mag al blijken uit het feit dat hij gaandeweg gebrouilleerd geraakte met degenen die hij in de jaren veertig wel degelijk tot samenwerking geïnspireerd had (Sansom, Hewetson, George Woodcock). Tegen de tijd dat die mensen het tijdelijke met het eeuwige verwisselden was geen van hen nog ‘on speaking terms’ met Richards. Zij waren, aldus Richards, gezwicht voor kapitalistische waarden die hij was blijven bestrijden.
Die echtgenoot, die heel zijn leven op een voorbeeldige manier voor zijn ideeën geijverd heeft, kan ook wel een moeilijke mens genoemd worden. Dat mag al blijken uit het feit dat hij gaandeweg gebrouilleerd geraakte met degenen die hij in de jaren veertig wel degelijk tot samenwerking geïnspireerd had (Sansom, Hewetson, George Woodcock). Tegen de tijd dat die mensen het tijdelijke met het eeuwige verwisselden was geen van hen nog ‘on speaking terms’ met Richards. Zij waren, aldus Richards, gezwicht voor kapitalistische waarden die hij was blijven bestrijden.
Dat kan misschien wel zijn, maar de ruzie zal niet van één
kant gekomen zijn. Dat is duidelijk ook het geval wanneer Richards in ruzie valt met Albert Meltzer (1920-1996), een ander boegbeeld van het anarchisme en
ongetwijfeld eveneens een moeilijke mens.
Meltzer verzette zich tegen wat hij de opendeurpolitiek van het anarchisme
noemde. Hij was de mening
toegedaan dat niet iedereen die zich op dat anarchisme beriep zo maar op diens
woord geloofd diende te worden. Hij kantte zich tegen wat hij een vrijetijdsanarchisme noemde. Richards
was erdoor in zijn gat gebeten. De vete zou die twee overleven en de anarchistische beweging in Groot-Brittannië tot vandaag middendoor
splijten.
En zoals dat steeds gaat in zo’n gevallen: er zijn wel
degelijk politieke meningsverschillen, maar een territoriumstrijd is het
eveneens. (Zowel Meltzer als Richards beheerden een uitgeverijtje en een
boekwinkeltje.) Het gaat over politieke keuzes, maar er is ook wel testosteron
in ’t spel. (Beiden zouden verliefd geweest zijn op dezelfde vrouw.)
Albert Meltzer |
Naar ’s mans begrafenis
zal hij wel niet geweest zijn. Spijtig, want ook dat was een soort billenkletser. In
The Independent van 26 mei 1996 stond daarover een verslag dat ik u niet wil onthouden:
‘In
suburban Lewisham the curious sight of Meltzer's funeral cortege had the
net-curtains twitching. First came a glass carriage drawn by two black horses
with a jazz band, which played quirky, jokey versions of music- hall classics.
Behind, the procession of mourners had all the appearance of a political
demonstration: standard bearers holding anarchist flags against the wind,
people of all ages dressed in uniform black and red, children zipped into
buggies next to Spanish and German veterans recalling the barricades. The band
drew the residents of Lewisham out of their front-doors and the sight of 200
anarchists kept them on the garden path. Blue-rinsed women at bus-stops in the
town centre watched open-mouthed.’
Moeilijke mensen of niet,
we blijven lachen.
Flor Vandekerckhove
(***) Albert Meltzer, ‘I Couldn’t Paint Golden Angels’. 386
bladzijden. AK Press.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten