zondag 30 juli 2017

De weerwolf van Bredene

— In maart 2017 was ik getuige van een wonderlijke transformatie. (Eigen foto) —



Een Nederlandse verzekeraar heeft onderzoek gedaan naar de effecten van volle maan. Die bestaan wel degelijk en ze zijn niet min: kinderen zijn lastiger, er wordt meer ingebroken, beurskoersen zakken, er wordt meer aan seks gedaan, dieren zijn zenuwachtiger… Wikipedia zegt nog meer: De transformatie van mens tot wolf vindt in de meeste verhalen plaats bij volle maan (…)’ We kijken naar de hoek van Brussel- en Antwerpenstraat in Bredene. Boven het hoekhuis valt meteen de huilende wolf op. Ik raadpleeg de Vlaamse Volksverhalenbank. Daarin staan (hier) 1883 (!) getuigenissen van Vlamingen die al eens een weerwolf gezien hebben. Of die iemand kennen die een weerwolf gezien heeft. Of die iemand kennen die iemand kent die een weerwolf gezien heeft. En nu is er voor het eerst een exemplaar gespot in Bredene. Bovendien, en da’s ongezien in de volkskunde, mèt fotografisch bewijs!
Flor Vandekerckhove

[Deze post dateert in DLVuurtorenwachter al van 2017. In 2021 redigeer ik hem opnieuw ten behoeve van de FB-groep Bredene Voor & Van Iedereen.]

zaterdag 29 juli 2017

Marvin Gaye en Lenin, Trotski en Bansky

— Dave Randall tijdens een optreden op het festival in Glastonbury. —    

Onachtzaam sla ik het boek open en mijn oog valt op woorden die ik als volgt vertaal: ‘Iedereen die de realiteit wil vormgeven moet eerst twee vragen beantwoorden. De ene vraag is, zoals bekend, gesteld door Marvin Gaye en de andere door Lenin.’ Marvin Gaye en Lenin in een en dezelfde zin! Elders in het boek doet hij het nog: Leon Trotski koppelt hij aan de straatkunstenaar Bansky en Bertolt Brecht aan Tom Waits.
Dave Randall is, zo leert me de flap, een Britse gitarist die de wereld heeft afgereisd met Faithless, Dido en Sinead O’Connor. Als hij over muziek schrijft doet hij dat als ervaringsdeskundige. Dat geldt ook wanneer hij het over activisme heeft. Ondertitel van zijn boek: The political power of music. (°)
Centraal staat daarin de stelling dat de sociale betekenis van muziek, popmuziek incluis, niet vastligt, maar afhankelijk is van de sociale context: ‘Gedeeltelijk hangt het ervan af of mensen — vooral jonge mensen — een gevoel van mogelijkheden en hoop voelen.’
Al gauw verlaat Randall in Sound System de vraag van Marvin Gaye (What’s going on) voor deze van Lenin: Wat te doen? Hij begint klein. Tijdens optredens draagt hij een t-shirt waarop staat dat hij deze of gene actie steunt. Hij treedt gratis op als hij daarmee de goede zaak kan voorthelpen en hij overtuigt collega’s om hem daarin te vervoegen. Tijdens optredens in Israël of Zuid-Afrika vraagt hij aan activisten wat hij nog meer kan doen. In Engeland sluit hij zich aan bij de trotskistische SWP: ‘Ik was een trots lid van de Socialist Workers Party. Wanneer ze me een eerste keer vroegen om erbij te komen, zei ik hun dat artiesten politiek onafhankelijk moesten blijven. Ze overtuigden me er al vlug van dat dit pretentieuze nonsens waren. Alhoewel ik niet langer lid ben, denk ik nog altijd dat ze daarin gelijk hebben. Het is goed om een lid (‘a joiner’) te zijn.’ Zijn engagement bereikt een hoogtepunt wanneer hij in overleg met Palestijnse activisten een lied produceert dat hun zaak dient. Freedom for Palestine wordt mee door de steun van veel collega’s een internethit. Ik zet het filmpje hieronder. En om in de geest van Dave Randall af te sluiten: doe er iets mee!

(°) Dave Randall. Sound System. The Political Power of Music. 2017. Pluto Press London. 210 pp.


woensdag 26 juli 2017

Zo oud als de straat





Zo oud als de straat is een uitdrukking. Hij staat voor verschrikkelijk oud. Is de Duinenstraat verschrikkelijk oudWat we weten is dit: de Duinenstraat is niet als straat begonnen, maar als dijk. Raoul Eeckhout (°) heeft een lyrische inleiding nodig om het ontstaan ervan te beschrijven: 
Zeer lang heeft het geduurd vooraleer de Noordzee in haar rusteloze twist-dans de kuststreek, zoals wij die nu kennen, uit haar elastische schoot schudde, en terdege hebben, in dichterbij gelegen eeuwen, verscheidene mensengeneraties eraan gewroet en gekneed om haar naar hun gading te krijgen.’
Tiende en elfde eeuw brachten eens te meer overstromingen.
'Deze keer stelden de inwoners zich te weer en werden de eerste grote dijken ontworpen. Deze dijken die vertikaal op de kustlijn werden gebouwd, zijn kennelijk aangelegd om de bedreigde bewoonde gebieden tegen het zeewater te beschermen.’
Zijdeling is de naam van de dijk die ons interesseert. Hij moet de achterliggende nederzetting beschermen: 
‘Het is op deze dijk dat de huidige Duinenstraat, Sluizenstraat en Oudenburgsteenweg liggen.’
Ik weet niet of je die dijk vanaf de start een straat mag noemen. Als dat het geval is dan is zo oud als de straat hier: sinds de middeleeuwen. Maar misschien blijft de dijk gedurende eeuwen een gewone talud en wordt hij pas straat wanneer er huizen op/naast gebouwd worden.
Architect Erwin Mahieu wijst me erop dat de eerste huizen in de Duinenstraat niet parallel aan, maar dwars op de dijk staan. Vandaag zijn daarvan nog altijd enkele voorbeelden te zien, zij het almaar minder. Binnenkort zullen er geen meer resten. Zou iemand ze geïnventariseerd hebben?
In zijn concreetheid kennen we de Duinenstraat als een fenomeen van lintbebouwing. Wie van de duinen naar het dorp trekt doet dat via een lange huizenrij. Ik ga op zoek naar het begin ervan. De oudste foto die ik vind dateert van vlak voor de Eerste Wereldoorlog. (°°) We bevinden ons op de hoek die gevormd wordt door Kapel(le)straat-Driftweg en Duinenstraat. De straathoeken zijn op dat moment nog onbebouwd. De rechtse straathoek wordt ingepalmd door tennisvelden van het chique Grand Hotel de l’Espérance↗︎ dat om die hoek in de Driftweg ligt. De tennisvelden zijn met gaas afgebakend. Aan die kant kunnen we maar één gebouw zien staan: de garage van dat hotel. De linkerhoek, waar in 1923 hotel Helvetia↗︎ komt te staan, ligt braak. Voorbij de hoek staan twee huizen. Het eerste is de kruidenierszaak In den anker. Dat huis is niet zo oud als de straat, het wordt in 1913 voor Alfred Constandt gebouwd. Het is wel ouder dan de bestrating, kasseien komen er in de Duinenstraat pas in 1936. Achter de winkel ligt een onbebouwd stuk en dan volgt de herberg van Hypoliet Decuyper; misschien is dat gebouw ouder. Het zijn hoe dan ook de eerste ondernemingen die in de Duinenstraat een graantje meepikken van het ontluikende toerisme.
Waarna er op de foto, langs de lange rij lantaarnpalen, alleen nog polders te zien zijn. Met het vergrootglas zie ik, in de verte, één, twee, misschien wel drie gebouwtjes. De afstand kan ik niet inschatten. Zijn dat zo’n ‘dwars op de dijk gebouwde’ huizen? En zijn die zo oud als de straat?
Flor Vandekerckhove

(°) R. Eekhout, Zoeklicht op Bredene, 1968.  
(°°) E. Mahieu & F. Huygebaert, 100 jaar Bredene aan Zee in beeld, 2001.
[Ik publiceer dit stukje in 2017. In 2021 redigeer ik het opnieuw, ten behoeve van enkele FB-groepen die zich op Bredene concentreren.]

De uitvinding van de saxofoon 

www.youtube.com/watch?v=BFVu9XuJlPM

maandag 24 juli 2017

Schrijver zoekt toondichter

Wanneer de avond valt en tegelijk de regen, vraagt een mens zich al eens af of er van zijn verhalen geen lied te maken valt. Misschien roept u wel uit: ‘Wel zeker, hier valt een bijzonder mooi lied van te maken.’ Waarna u zich meteen achter het klavier zet.

In ’t Nederlands klinken de openingszinnen — mijn eerste Vlaamse liedtekst in het lichtere genre — alzo:  In ‘t jaar voorwaar, dat vreemde jaar / Waarin haast niets meer mocht / Was hij toch nog op zoek gegaan / Naar tgene wat hij zocht.
In ’t Engels — ik heb dat visje ook in ’t Engels uitgeworpen — luidt het enigszins anders. Dat komt doordat ik daar andere uitvoerders voor ogen heb. In het Engelssprekende gedeelte van de wereld zie ik mijn songs gezongen worden door een soort Dubliners: Oh, all tobacco shops were closed /The year the law forbade to smoke / ‘t Was hard to find a cigarette / ‘Cause smokes were worth their weight in gold.
De Nederlandse tekst zou dan weer, vind ik, goed liggen in de mond van Drs. P.: In ‘t deurgat stond een weduwe / Op ’t venster stond haar naam / De zoon had haar op straat gezet / En voor haar stond een kraam.
In Dublin is er geen sprake van een kraam, maar van een clandestiene dealer, in beide gevallen gaat het om zware tabak van de onvolprezen weduwe van Nelle: His dealer sold him heavy stuff / The kind you’d like so much to puff.
Die dealer maakt van de schaarste gebruik om daar overmatig veel geld voor te vragen, maar ook aan het Nederlandse kraam is de klant de pineut: Betalen deed hij veel te veel / Voor ’t laatste pak van ’t land / Van Nelle stak haar geld snel weg / En de tabak in zijn hand. // Dat komt doordat ’t verboden is, / Zei ze, en hij moest gaan / Dat is het laatste pak zei ze, / Daarna is het gedaan.
Waarna we de gebruiker, in beide talen, volgen naar een plek waar hij rustig kan genieten van zijn aanschaf: Hij trok ermee naar ’t kerkhof / Ging zitten op een bank / En rolde daar zijn vloeitje / En zei daarbij: goddank.
De Laatste zou evenwel geen Vuurtorenwachter zijn, mocht het lied geen moraal meekrijgen: roken is slecht voor de gezondheid! De held krijgt een attaque: In his chest he felt a pain / Went down on the graveyard ground / The fag fell down, out of his mouth / Straight in the dirty shirt he wore.
Met als gevolg dat hij helemaal in de fik schiet: De peuk viel uit zijn mond / en stak zijn hemd in brand / Nu lag hij daar te branden / En dat was heel gênant.
In ’t Engels komen er vervolgens welbepaalde derden aan te pas: His wife went out to find her man / So did his child and the police. In ’t Nederlands is er geen sprake van vrouwmensen, flikken of nageslacht, maar het resultaat is ‘t zelfde: Men zocht hem hier, men zocht hem daar / Men zocht hem in heel ’t land / Hem vinden echter deed men niet / Hij was heel opgebrand.
Beide liedteksten zijn gebaseerd op het verhaal Een roker in rook opgegaan↗︎, dat ik in 2011 gepubliceerd heb. De volledige Engelse songtekst — weliswaar in een Engels waarvan we in West-Vlaanderen zeggen dat er haar op staat — vind je daar↗︎. De volledige Nederlandstalige liedtekst plaats ik hieronder, want wijlen mijn ex-schoonvader zei altijd: je weet nooit hoe een koe een haas vangt. (Zelden werd de uitdrukking ‘een waarheid als een koe’ meer recht gedaan.)

De laatste roker
(songtekst)

In ‘t jaar voorwaar, dat vreemde jaar
Waarin haast niets meer mocht
Was hij toch nog op zoek gegaan
Naar tgene wat hij zocht.

Hij zocht het hier, hij zocht het daar
Hij zocht het overal
En vond opeens een winkeltje
‘t was bijna niemendal.

In ‘t deurgat stond een weduwe
Op ’t venster stond haar naam
De zoon had haar op straat gezet
En voor haar stond een kraam.

Maar wat hij zocht en vond hij niet
Geen shag dus ook geen drum
Geen Malboro geen Lucky Strike
Dat zag hij niet lig-gun.

Betalen deed hij veel te veel
Voor ’t laatste pak van ’t land
Van Nelle stak het geld snel weg
En de tabak in zijn hand.

Dat komt doordat ’t verboden is,
Zei ze, en hij moest gaan
Dat is het laatste pak zei ze
Daarna is het gedaan.

Hij trok ermee naar ’t kerkhof
Ging zitten op een bank
En rolde daar zijn vloeitje
En zei daarbij: goddank.

Daar op die bank genoot hij
Ten volle van de smaak
De weduwe van Nelle
Haar shag was altijd raak.

Dat kon niet blijven duren zo
Opeens was er die pijn
Een mens denkt dit, een mens denkt dat
’t Zal een attaque zijn.

De peuk viel uit zijn mond
en stak zijn hemd in brand
Nu lag hij daar te branden
En dat was heel gênant.

Edoch, lang duren deed dat niet
En da’s toch interessant
En tegen ‘t ochtendgloren ja,
Was hij heel opgebrand.

Men zocht hem hier, men zocht hem daar
Men zocht hem in heel ‘t land
Hem vinden echter deed men niet
Hij was heel opgebrand.

zondag 23 juli 2017

James Baldwin legt de vraag bloot die het antwoord verbergt



In 1979 begint de Amerikaanse schrijver James Baldwin (1924-1987) aan een tekst te werken. In Remember this House wil hij zijn herinneringen neerschrijven aan Martin Luther King (†1968), Malcolm X (†1965) en Medgar Evers (†1963), zwarte activisten die in de U.S.A. vermoord werden. Het boek geraakt niet af.
Filmmaker Raoul Peck zorgt er nu voor dat Baldwins project toch gerealiseerd wordt. Hij maakt een documentaire over Martin Luther King, Malcolm X en Medgar Evers. En daar voegt hij James Baldwin aan toe. Dat laatste doet hij op twee manieren. Enerzijds wordt de schrijver een van de vier belichte personages, anderzijds horen we hoe acteur Samuel Jackson Baldwins onafgewerkte tekst voorleest.
De film is spitsvondig. Peck bouwt als het ware verder aan de tekst die Baldwin niet afgekregen heeft. We krijgen niet alleen de heftige taferelen van vroeger te zien, beelden die Baldwin voor ogen had toen hij zijn tekst schreef, toestanden die hij in die tekst vermeldt. Peck koppelt dat nu aan het hedendaagse black lives matter protest, waardoor de film demonstreert dat de actualiteit in het verlengde van dat verleden staat: de strijd gaat door.
Ik zal niet de enige zijn die na het zien van de film op zoek gaat naar James Baldwin, een naam die nog bekend in de oren klinkt, maar waar we voor de rest niet veel meer van weten.
Op ’t internet vind ik The Creative Process, een essay uit 1962 dat Baldwin in zijn bundel The Price of the Ticket opneemt. In dat essay heeft hij het over de rol van de kunstenaar in de maatschappij. Ik streep een opvallende passage aan en hoop dat ik die mooi vertaald krijg.
‘De kunstenaar onderscheidt zich van alle andere verantwoordelijke actoren in de maatschappij - politici, wetgevers, opvoeders en wetenschappers - door dat hij zijn eigen proefbuis is, zijn eigen laboratorium, waarin hij hoe dan ook volgens zeer strikte regels werkt. (…)  De maatschappij mag sommige dingen voor waar aannemen; maar de kunstenaar moet altijd weten dat er onder de zichtbare dingen iets anders schuilt en dat alles wat we doen daarop steunt. Een maatschappij moet ervan uitgaan dat er stabiliteit heerst, maar de kunstenaar moet weten, en hij moet ons laten weten, dat er onder de hemel niets stabiel is. Men kan geen school bouwen, een kind onderwijzen of een auto rijden zonder dat men een en ander als vanzelfsprekend beschouwt. De kunstenaar daarentegen kan en moet niets als vanzelfsprekend aanvaarden (…) hij moet de vraag blootleggen die het antwoord verbergt.’

I’m Not Your Negro. 2016. USA, Frankrijk, België. Regie Raoul Peck (Haïti).  95 min.



donderdag 20 juli 2017

Laatste avondmaal in Casino-Duinhof

— In 1958 begon de Vlaamse charmezanger Henk de Bruin het casino van Bredene uit te baten. 
Hij noemde het Casino-Duinhof. —


Henk de Bruin↗︎ geeft er de brui aan. Koelkasten, voorraadkamers, kelders en opbergrekken worden leeggehaald en alles wordt op tafel gezet. De vreetpartij laat een slagveld achter. Ik sta op, verwijder me van de dis en ga naar buiten. Daar staat Henk. ‘Hoe gaat ’t daar binnen?’ vraagt hij. ‘Ze gaan je niet gauw vergeten,’ antwoord ik naar waarheid. Daar is hij blij om. ‘Ik moet je nog iets vragen’, zegt hij, ‘je moet me beloven dat je hier ooit het verhaal over schrijft.’ Ik wil nog vragen of het fictie mag zijn, maar Henk haast zich plotsklaps naar de Avenue le Grand↗︎, waar de 4 aankomt die hem voorgoed uit Bredene weg zal voeren. Zelf ga ik weer naar binnen om nog een toetje te eten. 






In 2022 publiceert uitgeverij 
De Lachende Visch een nieuw e-boek van Flor Vandekerckhove. 
Honderd titelloze eenparagraafverhalen wordt ingeleid door Flors oud-leraar Nederlands Alfons Vandenbussche.











De e-boeken van Flor Vandekerckhove zijn gratis voor wie erom vraagt. Vooraf bestellen kan. Het boek wordt u dan per e-mail toegestuurd zodra het in het rek van De Weggeefwinkel komt te liggen. Vraag erom via liefkemores@telenet.be


woensdag 19 juli 2017

In memoriam George Romero

— George Romero (1940-2017) —
Op 16 juli is filmregisseur George Romeo overleden. in een stukje waarin ik het genre van de zombiefilm onderzoek heb ik die mens al bejubeld. In Over de lifestyle van zombies schrijf ik: ‘Regisseur George Romero brengt heel deze thematiek mooi in beeld in Land of the Dead (2005). Wie in dat land van de doden nog leeft doet dat in een streng bewaakte stad, genre Antwerpen tijdens veiligheidsfase 4+. De bewakers trekken zo nu en dan de door zombies bewoonde wereld in om conserven te halen, zodat de streng gecontroleerde middenklasse kan blijven consumeren.' 
'Romero’s film speelt zich af in zijn eigenste Pittsburgh, ooit het centrum van de Amerikaanse staalindustrie. Die bestaat daar nu niet meer. De stad is thans in handen van de kapitalist Kaufman (Dennis Hopper). De zombies proberen die stad wel op Kaufman te heroveren en ze worden daarin geleid door Big Daddy die nog altijd zijn overall draagt, een verwijzing naar de oorspronkelijke bewoners van Pittsburgh, die het verkeerde soort kleren dragen. (Wat in Amerika, zo weten we inmiddels, al voldoende is om overhoop geschoten te worden.)' 
'Over de verhouding tussen de filmbeelden en Pittsburgh zegt regisseur Romero dat de stad eertijds een bloeiende immigrantengemeenschap was. Het was, zo zegt hij in dat interview, een soort Amerikaanse droom, waarin weliswaar niemand besefte dat de arbeiders tweederangsburgers bleven. En, dit zegt hij ook: ‘it just so happens that it’s now a reflection of the entire country.’
Onlangs moest ik weer aan die film denken. Op 7-8 juli ging in Hamburg de zogenaamde G20 door, een bijeenkomst van leiders uit 19 industriële landen en de Europese Unie. Daar werd op straat hevig tegen geprotesteerd. Een groep activisten trok daarbij mijn volle aandacht. Zij hadden zich in zombies verkleed en trokken in kleine groepjes zwijgend en traag door de stad. Zo zullen we eindigen, luidde de boodschap, als we de machtigen der aarde verder hun gang laten gaan. Godver, dacht ik meteen, Romero’s zombies hebben het witte doek verlaten!

Flor Vandekerckhove

— Dit is geen beeld uit de zombiefilm Land of the Dead. Romero’s zombies hebben het witte doek verlaten.  — 

dinsdag 18 juli 2017

Jan Decreton: de zee, heel dikwijls de zee…


DE FOTO TOONT ons de Vijfde Moderne van het college in Oostende, schooljaar 1962-63. Zelf maak ik geen deel van uit van die klas, maar ik herken wel enkele dorpsgenoten: Ronny David (2), Serge Schaut (7), Ivan Schamp (10), Leo De Wever (15), Jean-Pierre Boentges (18) en Jan — Jean — Vandenbussche (†) (22). Een aantal ervan — in rood — komen elders in de blog al eens ter sprake. Ook over Georges Verleene (3), René Deweert (23) en titularis Alfons Vandenbussche (37) heb ik eerder al iets geschreven.
Ik krijg post van de mij nog onbekende Jan Decreton: ‘Via via ontving ik je blog’, zo start dat briefje, en het vervolgt met een indrukwekkende opsomming van namen waarnaar ik op zoek ben. Decreton is er zelf een van en dat geldt ook voor bovenstaande foto. Hier draagt hij het nummer 9. In de sixties woont Jan (°1948, Veurne) in De Panne, en daar is de visserij nooit veraf: 
Het Visserijblad was bij ons heilig. Het kwam thuis bij mijn grootvader, die reder was, en daarna kwam het bij mijn vader. Vooral de besommingen waren voor hen van belang. Ik heb er hier nog enkele liggen. Eigenlijk waren die cijfers onjuist, want er werd in de jaren 60-70 zeer veel in het zwart verkocht. Wanneer mijn vader thuiskwam en moeder vroeg hoeveel ze ‘gemaakt’ hadden noemde hij altijd twee cijfers…’
Ah, leer ze me kennen, de vissers!
— Jan Decreton. —
Jan Decreton kiest een andere weg. Die leidt naar Halle. Hoe dat gegaan is vind ik op het internet: ‘Als kind tekende hij veel en graag, dus zag hij voor zichzelf in die richting een toekomst. Maar de toelatingsproef in St. Lucas werd geen succes, het werd een voorbereidend jaar. Een geluk bij een teleurstelling, want zo ontdekte Jan de fotografie.’ Die woorden worden uitgesproken tijdens een vernissage. De directeur van kunstacademie van Halle gaat met pensioen en dat is daar uiteraard reden genoeg om een blik op ‘s mans oeuvre te werpen. Dat oeuvre bestaat uit foto’s en de directeur in kwestie is… Jan Decreton.
En dit is wat de inleider in het getoonde ziet: 
‘De zee, heel dikwijls de zee, heel dikwijls het Noorden – zijn zoon woont trouwens in Noorwegen. En een trek naar IJsland, waar zijn voorvaderen gingen vissen in de meest barre omstandigheden. De zee, met de strakke lijn van de horizon, blijft een constante in zijn werk. Van de eerste pagina van zijn eindwerk in 1969 tot vandaag. Waar het beeld bijna abstract wordt, met een gedurfd lange belichtingstijd om alle details weg te werken en alleen die eeuwige horizon over te houden. (…) We hopen dat die inspiratie niet verflauwt, en dat we in de toekomst nog geregeld werk van Jan Decreton mogen tegenkomen.’ 
En dit zijn de namen: 1. Ronny Billiauw, 2. Ronny David, 3. Georges Verleene, 4. Bernard Verhaeghe, 5. Marc Heddebauw, 6. Jacky Van Middelem,  7. Serge Schaut, 8. Filip Blomme, 9. Jan Decreton, 10. Ivan Schamp, 11. Edmond Vanrenterghem, 12. René Zonnekeyn, 13. Hubert Vlietinck, 14. Marc Brouckaert, 15. Leo De Wever, 16. Michel Boedt, 17. Paul Van Middelem, 18. Jean-Pierre Boentges, 19. Rik Bevernagie, 20. Jacques Croos, 21. Willy Deroo, 22. 

Jan — Jean — Vandenbussche

 (†), 23. René Deweert, 24. Albert Driessen, 25. Eddy Despeghel. 26. Ronny Demey, 27. Julien Vereyck, 28. Rik Brouckmeersch, 29. Luc Van Hollebeke, 30. Johny Werbrouck, 31. Arnold Van Cap­pel, 32. Martin Neyrinck, 33. Dirk Kimpe, 34. Gerrit Van den Bon, 35. Roland Hillewaert, 36. Noël Soreyn. 37. Klastitularis Alfons Vandenbussche. Jan Decreton (9) stuurde me de namen door. Hij werd daarin ferm geholpen door Albert Driessen (24).

zondag 16 juli 2017

De g-spot van de politiek


DE MEESTE MENSEN kennen het woord niet eens, maar soms is er toch iemand die me, met ongeloof in de ogen, vraagt of het waar is dat ik een trotskist ben. Wel, antwoord ik dan, zelf had ik het ook liever anders gehad, maar de feiten zijn wat ze zijn. Ik kan er niets tegen inbrengen, behalve misschien dit. Trotskisme is bijlange niet mijn eerste keuze geweest. Er gaat een zoektocht aan vooraf. Van die sluier licht ik hier↗︎ een tipje op. Ooit ga ik het wel over andere lichtende paden hebben die ik schoorvoetend betreden heb, maar da’s voor later. Eerst dat trotskisme. 
De Russische revolutionair Leon Trotski is zeker geen heilige. Het lijkt er evenmin op dat hij een aangename mens geweest is en hij heeft bedenkelijke politieke daden gepleegd, maar hij heeft ook een parcours doorlopen dat voortdurend de vraag opwerpt: is een ander socialisme mogelijk. Hij, en degenen die in zijn spoor treden, stellen de overheersende socialismen —sociaaldemocratie en stalinisme — in vraag. Dat is ook wat me tot dat trotskisme aangetrokken heeft: de belofte dat een ander socialisme mogelijk is. 
Vraag: mocht de politiek van Trotski meer succes gekend hebben, zou het socialisme dan ook echt anders zijn? Oei, daar kunnen we een ferm eind over weglullen, gelukkig is er ook een kort antwoord. In ‘t Frans luidt dat: Avec des si on mettrait Paris dans une bouteille. Ik zoek er een Nederlands equivalent voor en stoot op dit Antwerps: As ons kat eu koei was kongde ze melke onder de stoof.
‘t Is niet alleen lang geleden dat ik tot dat trotskisme toegetreden ben, ik ben er ook al eens lange tijd uit weggebleven. Over die uithuizigheid schreef ik, daar↗︎ een stukje. Dat ik er intussen naar teruggekeerd ben, heb ik ginder↗︎ beschreven. In die tussentijd is veel veranderd, uiteraard, maar sommige dingen blijven. Ook vandaag zijn er bitter weinig mensen die denken dat een ander socialisme mogelijk is. De trotskisten gaan dat niet verhelpen, anders hadden ze dat al lang gedaan, het belet hen blijkbaar niet om er te blijven naar streven.
Vindt u dat een zinloze bezigheid? Misschien overtuigt mijn slot u wel. Laat het mijn bijdrage tot het debat zijn. Dat andere socialisme is mijns inziens een beetje als de g-spot. Het is niet omdat je alom hoort zeggen dat die niet bestaat dat je moet ophouden hem te benaderen hé. Wel dan!