Geheugen, spreek (*)

'Gelijk een adelaer die door de lucht gaet sweven

Gelijck een vlugge pijl uyt sijnen boogh gedreven'

(Michiel de Swaen, rederijker uit Duinkerke, 1654-1707)

DE FOTO BOVENAAN links (1) toont een beeld even vaag als boeiend. Zeven tieners wagen de sprong. De tijd heeft aan het beeld gevreten, de personages zijn ei zo na verdwenen. De foto krijgt er een nieuwe dimensie door: de jongens verdwijnen terwijl ze springen. Maar waarheen, waarin verdwijnen ze? In de toekomst? In de vergetelheid? Het leven? Het ongewisse? De volwassenheid? De twilightzone? Verdwijnen ze doordat ze een gat in de lucht springen? Tientallen verhalen dienen zich aan. Vaag als hij is, symboliseert de foto ook wat er met onze herinneringen gebeurt: ze vervagen, verdwijnen. Van de jongens valt nog een restje te zien. Net zo gaat het met ons geheugen. Dat heb ik goed aangevoeld toen er reacties kwamen op een voorgaand stukje waarin ik (hier⇲) een fietstocht van Bredene naar Lommel probeer te reconstrueren. Daarbij komen gebeurtenissen naar boven die ik helemaal vergeten ben, zoals de trainingssessies van de jongere Roland (†) en Danny, die op die manier hun deelname aan de tocht weten af te dwingen. Misschien is dat wel de betekenis van deze stukjes die ik al sinds 2012 post: dat we de dingen vastleggen, beseffend dat het binnenkort niet meer zal kunnen. Bewust van de hoogdringendheid probeer ik nu uit te vissen waar en wanneer dat beeld gemaakt werd en wie erop staat.

Er is een tweede foto (2). We zien dezelfde muren en we zien een goed herkenbare Marc Loy die Serge Schaut op de schouders draagt. Het beeld wordt geschoten vlak voor Serge languit tegen dek gaat. Marc lacht ietwat verkrampt onder het gewicht, maar Serge… die schreeuwt het uit. Zijn schreeuw (4) concurreert moeiteloos met deze van Edvard Munch (3). Serge geeft er ons als ’t ware de Monty Pythonversie van. 

't Is Ivan Schamp die me uitlegt dat de foto's van 1967 dateren. Ze worden in Lommel gemaakt, waar de jongens fietsend naartoe gereden zijn. In Schamps schriftjes staan de namen van de deelnemers aan die fietstocht: Marc Loy, Paul Van Geluwe, Erik Poppe, Serge Schaut, Flor Vandekerckhove, Roland Vanmassenhove (†), Danny Kerkaert, Danny Crabeels, Willy Versluys en Ivan Schamp. Op dat muurtje meen ik er van links naar rechts toch wel vijf te herkennen: x, Crabeels, Schaut, x, Van Geluwe, Kerkaert, Versluys. Mocht iemand zich de ontbrekende namen herinneren…

Flor Vandekerckhove⇲

(*) De titel boven dit stukje verwijst naar het boek Geheugen, spreek, een autobiografie van de Russisch-Amerikaanse schrijver Vladimir Nabokov. — Dit stukje werd al in 2015 in De Laatste Vuurtorenwachter gepost. In 2021 redigeer ik het opnieuw, ten behoeve van enkele FB-groepen die aandacht besteden aan Bredene en (oud-)Bredenaars.