zondag 5 november 2023

Varianten op een iconisch beeld

Links de hoes van LP The Freewheelin’ Bob Dylan⇲  (1963). Rechts: de kaft van Suze Rotolo’s memoires A Freewheelin’ Time (2009). De foto’s zijn van de in 2008 overleden Don Hustein⇲.



Cherchez la femme, de uitdrukking van Alexandre Dumas is gemeengoed geworden: achter elke interessante man schuilt een interessante vrouw. Dit is zeker waar voor de jonge Bob Dylan. Over die vrouw zegt hij in zijn memoires (°): ’Suze was zeventien. Was opgegroeid in Queens, in een links gezin. Haar vader had in een fabriek gewerkt en was onlangs overleden. Ze zat in het New Yorkse kunstcircuit, schilderde en tekende voor diverse tijdschriften, werkte als grafisch ontwerper en in off-Brodway-toneel-producties — ze kon een boel.’ 
Suze Rotolo (°1943-†2011) heeft de toen 21-jarige Bob Dylan veel geleerd, zegt hij ook: ‘Suze had achter de schermen gewerkt in een muziekproductie, een uitvoering van liedjes, geschreven door de antifascistische, marxistische Duitse dichter-toneelschrijver Bertolt Brecht, wiens werk in Duitsland verboden was geweest, en Kurt Weil, wiens melodieën een soort mengeling van opera en jazz waren. Ik ging ernaartoe om Suze af te halen en werd meteen gegrepen door de rauwe intensiteit van de liedjes. Liedjes met ruige taal. Ieder liedje leek te stammen uit een duistere traditie, leek een pistool op zak mee te dragen, een knuppel of een baksteen.’ (…) ’Ik overdacht dit later in mijn hokachtige onderkomen. Ik had nog niets tot stand gebracht, was nog helemaal geen liedjesschrijver, maar ik was waarachtig onder de indruk geraakt van de fysieke en ideologische mogelijkheden binnen de grenzen van liedtekst en melodie. Ik begreep dat het soort liedje dat ik wilde zingen niet bestond en ik begon met de vorm te spelen, probeerde die bij de staart te grijpen… een liedje te maken dat uitsteeg boven de informatieve inhoud, het karakter en de plot.’
In 1963 brengt Dylan zijn doorbraakalbum uit, The Freewheelin' Bob Dylan, met songs die de bestaande orde uitdagen en de contestatie van de sixties aankondigen. Voor de FBI is Rotolo het kwade genius achter Dylan. Ze staat gedurende heel de periode van haar relatie met Dylan onder toezicht van de FBI
Het koppel laat het, aan de hoes te zien, niet aan ’t hart komen. De foto toont Bob en Suze die in de februarikou op straat lopen. Rotolo documenteert die tijd in haar memoires (°°), waarin ze ons het New Yorkse Greenwich Villageleert kennen, als een Amerikaanse variant van het Quartier Latin. Later kom ik ik nog wel op dat boek terug, nu wil ik haar over de iconische foto citeren: ‘De coverfoto van Freewheelin’ Bob Dylan kwam nogal terloops tot stand; hij was op geen enkele manier gepland. Columbia Records stuurde een fotograaf naar het appartement aan West-Fourh Street om publicitaire foto's van Bob te maken en mogelijks voor de cover van zijn nieuwe, nog titelloze tweede album. We stonden die ochtend vroeg op om alles in orde te brengen tegen de tijd dat fotograaf Don Hustein en Billy James, een publicist bij Columbia, zouden opdagen. (…) Na een tijdje stelde Don voor om naar buiten te gaan. Bob trok zijn suède jasje aan. Het was een ‘imago’-keuze omdat dat jasje in de verste verte niet geschikt was voor het weer. Hij zou vast bevriezen – maar misschien zouden we niet lang buiten zijn. Don bleef maar wegklikken. Bij sommige opnames is duidelijk te zien dat we tegen die tijd versteven van de kou
 waren, zeker Bob in dat donzige jasje. Alles voor het imago.’
De foto is een meesterwerkje van Don Hustein 'die maar bleef wegklikken.' Er bestaan varianten van. Mocht ik vandaag een ervan aan mijn muur willen, kan ik terecht bij Spellbound Galleries. Daar verkopen ze de foto waaruit Rotolo's omslagbeeld geknipt werd. Ik vertaal uit de catalogus: ‘Een heerlijk romantische foto die alleen maar beter wordt met de jaren. Dit is een zeldzame versie van de albumhoessessie en heeft enkele interessante en subtiele verschillen met die op de hoes. Cibachrome afdruk. Nummer 18 in een oplage van 100. Op de achterzijde gesigneerd door fotograaf Don Hunstein. (Papierformaat 35 cm x 27,94 – Beeldformaat 25,40 cm x 25,40).’ 3.750 € !
Flor Vandekerckhove

(°) Bob Dylan. Kronieken. Amsterdam Nijgh & Van Ditmar. 311 pp. 
(°°) Suze Rotolo. A Freewheelin' Time: A Memoir of Greenwich Village in the Sixties. 2008. Uitg. Broadway Books. 366 pp. (Op de cover van deze digitale productie staat de ‘Freewheelin’-foto’ niet.)

De digitale publicaties (pdf en EPUB) van De Lachende Visch zijn gratis. 

Mail erom (en vermeld de titel): liefkemores@telenet.be.



Geen opmerkingen: