— Conscience leerde zijn volk lezen, ook het vissersvolk. — |
VAN ALLE vissersmonumenten aan de kust heeft deze mijn
voorkeur. Het beeld staat in een plantsoen, vlak bij de markt van
Blankenberge. Het staat er al van 1912, als eerbetoon aan Hendrik Conscience
die, zoals in steen uitgekapt, zijn volk leerde lezen, het
vissersvolk incluis. [Over dat lezende vissersvolk heb ik hier⇲ een stukje.]
Het beeld van Gustaaf Pickery (1862-1921) ademt de romantiek uit die Consciences boeken kenmerkt. En er huist voldoende romantiek in mij om dat
beeld te smaken, maar ook onvoldoende om Consciences vissersroman Bella Stock te consumeren. Ik heb het nochtans geprobeerd en de poging laat daar⇲ een spoor achter.
Conscience: ‘Om dit werk te schrijven, heeft uw dienaar
meermalen het Adinkerkse strand bezocht en de eenvoudige zeden der vissers
doorgrond, hunne gewoonten nagespeurd, met hen verkeerd en gegeten, is hij met
hen in zee geweest nacht en dag, en heeft hij dus geen moeite gespaard om de
natuur en de mensen der Vlaamse zeekust te leren kennen (...)’
Al die moeite ligt ondergesneeuwd in de kitsch die Bella Stock uitwasemt. Wat Hendrik Conscience met
zijn Bella Stock uit 1861 niet vermag, speelt Melville met zijn Moby
Dick uit 1851 wél klaar. In het verhaal van de witte walvis herken ik de
wereld, de visserij en mezelf. Vandaar ook dat ik er in deze blog vijf stukjes⇲ over de Moby Dick heb kunnen schrijven.
Dit is waar Bella Stock over
gaat: een eenvoudig vissersmeisje redt een Franse edelman. Ze trouwen en leven
lang & gelukkig. Het staat samengevat op bladzijde 162: ‘God is regtveerdig, mijnheer. Hij heeft dit
huwelyk met zynen zegen overladen. Sedert al dien tyd, is nog geen enkel
ogenblik van verdriet of ziekte den vrede van dit zoete huisgezin komen
stooren. Op het kasteel waer zy woonen, mijnheer, is het juist gelyk in den
hemel. Niets dan liefde en vriendschap.’
Geen opmerkingen:
Een reactie posten