Boekenman

— Johny Lenaerts in De Grote Post, Oostende. —

Hij stopt me een boek in handen, een biografie van Rob van Gennep, en dat doet hij ook met nog een andere biografie, Ab Menist. Op die twee legt hij een boekwerk van het Henk Sneevliet Herdenkingscomité en daarbovenop komt een bundel Herinneringen van revolutionaire socialisten in Nederland. Van het goede te veel!

Johny Lenaerts (°1952) is een boekenman. Dat gaat zo: zijn vrouw brengt een boek in huis en twee dagen later heeft hij dat helemaal uitgelepeld. Op den duur geeft dat grote stapels.

Ik ken Johny al lang. Al lang ook wil ik iets over hem schrijven (het komt er maar niet van.) Zelf schrijft hij ook: over Simone Weil, Murray Bookchin, Henri Lefebvre, Rudolf Rocker… Ik denk niet dat u daar erg mee bezig bent. Hij voert, zegt hij ergens in ons gesprek, een gevecht tegen de tijd. Dat begrijp ik wel.

Hij is niet alleen een boekenman, hij is ook gul, hij geeft boeken weg. Ik neem de stapel mee en laat Lenaerts met lege handen achter. Mijn lichaam laat me vandaag een beetje in de steek en ik heb nood aan rust. Ik moet naar huis. Meteen. Zie me daar lopen met die stapel, zie me ermee op de tram zitten en zie hoe ik er thuis mee in de zetel val.

Ik neem het boek dat bovenaan ligt, sla het open en lees: ‘In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw was het altijd feest op de Frankfurter Buchmesse. Overal vonden recepties, cocktailparty’s en diners plaats. Uitgevers, redacteuren, scouts en literaire agenten holden van de ene naar de andere ontvangst, ze dansten en dronken tot diep in de nacht, hadden affaires en gingen ten slotte totaal uitgeput weer naar huis.’

Ik weet niet of ik heel dat boek ga lezen, maar als ik het doe dan komt het door die zinnen. Geke van der Wal opent er haar biografie mee, een boek over Rob van Gennep,  de man die in de ondertitel terecht Uitgever van links Nederland heet.

Zelf ben ik nooit op die Buchmesse geweest, maar ik herken toch wat ze daar schrijft. Dit is waarlijk hoe het er in die tijd aan toegaat. Er is altijd iets te doen en je holt van hot naar her. Je drinkt en danst tot diep in de nacht, je hebt affaires en ten slotte ga je uitgeput naar huis. Dit is hoe mijn jonge volwassenheid vergaan is. 

Hoe oud is de biografe? Ik zie dat ze haar journalistieke carrière in 1975 start: ze is zelf van de partij geweest, op de valreep wellicht.

Dat is dus vroeger.

En dit is nu. Mocht ik me niet zo moe voelen dan zou ik Johny kunnen zeggen dat ik er nog nauwelijks toe kom een heel boek uit te lezen. Aan enkele zinnen heb ik al genoeg; aan die openingszinnen van Geke van der Wal bijvoorbeeld. Zo'n regels laten het in mijn hoofd alweer overlopen. Zestig woorden, dat vormt daar al een stapel, waaruit een en ander priemt dat om aandacht vraagt. ’t Is de leeftijd denk ik.

Ik voel me echt niet goed, ik denk dat ik ga slapen. Ik leg Rob van Gennep op de grond en daar verschijnt opeens — een mens vraagt zich af waarom — in het niemandsland tussen waken en slapen, dit vers van John Betjeman: 

I made hay while the sun shone.

My work sold.

Now, if the harvest is over

And the world cold,

Give me the bonus of laughter

As I lose hold.

Flor Vandekerckhove⇲

° Dick de Winter. Ab Menist. Revolutionair-socialistisch vakbondsleider, politicus en verzetsstrijder. 2010. Delft. Uitg. Eburon. 244 pp.

° Henk Smeets en Dick de Winter. Wij moesten door. 2002. Ridderkerk. Uitg. Sneevliet Herdenkingscomité. 200 pp.

° Bart van der Steen en Ron Blom. Wij gingen onze eigen weg. Herinneringen van revolutionaire socialisten in Nederland van 1930 tot 1950. Delft. Uitg. Eburon 2011. 169 pp.

° Geke van der Wal. Rob van Gennep. 2016. Uitgever van links Nederland. A’dam/A’pen. Uitg. Atlas Contact. 342 pp. 
° Het gedicht van John Betjeman heet The Last Laugh en staat hier: 
https://allpoetry.com/poem/8493369-The-Last-Laugh-by-Sir-John-Betjeman