Cargo (°)

Dit wordt een moeilijke. En ’t gaat nochtans maar over een film, een brokje fictie, een verhaal. Naar die film ben ik, net zoals duizenden (!) Oostendenaars, gaan kijken. Ik dacht: ik ga daar niet meteen iets over schrijven, ik laat het eerst een beetje bezinken. Maar… Dat bezinken duurt inmiddels al vele dagen en het blijft moeilijk.

Cargo is een film van Gilles Coulier over een Oostendse vissersfamilie. De film beschrijft een wereld die ik erg goed ken. Een kwarteeuw lang heb ik daar een tijdschrift uitgegeven. Vijfentwintig jaar lang heb ik er de neergang van aanschouwd — zowel van de vissersgemeenschap als van dat tijdschrift. Da’s lang.

Kommer & kwel, ijzer dat tegen een kaaimuur schraapt, grijze kaaien in grijs weer, abonnees die afhaken, de zee die klaagt & reders die nog meer klagen, de kwalijke kant van het kapitalisme, adverteerders die hun facturen niet betalen, doden die op zee achterblijven — en dat zijn er niet weinig —, nattigheid in alle betekenissen van het woord, wind die door de kieren waait, stemmen van mannen die het gewoon zijn te schreeuwen, ruzies & leugens & zinnen van één woord… En vooral dat: de voordurende en hopeloze neergang van iets wat ten dode opgeschreven is. Vijfentwintig jaar lang. Dat gaat niet in je koude kleren zitten.

Mensen die met een romantische blik naar de visserij kijken zullen mijn weerzin niet goed begrijpen, maar wie de situatie een beetje kent begrijpt me al veel beter. In die weerzin sta ik trouwens verre van alleen, je moet dit eens lezen.

Ik was maar wat blij toen het uur van de pensionering sloeg. Boeken dicht, inpakken en wegwezen! Maar zo eenvoudig gaat dat niet, heb ik daarna ondervonden. Daardoor valt het me nu zo moeilijk om een commentaar op Cargo te schrijven, een film die me terugduwt in iets waaraan ik al zo lang probeer te ontsnappen.

De regisseur maakt een meesterlijk portret van de visserij. Ik herken het verhaal, de stemmen, beelden, kleuren, geluiden en geuren. Heel de prent baadt in de koude, grijze, uitzichtloze wereld die mij zo na geweest is en nu zo grondig beu ben. Dat er figuranten uit de vissersgemeenschap aan de film participeren legt er nog een schep bovenop. En heb ik in die film de stem van de aalmoezenier niet gehoord? Aaaaaaah!

Nooit eerder heb ik tijdens het aanschouwen van een goeie film de zaaluitgang in ’t oog blijven houden, maar nu heb ik dat wel gedaan. Want ook dat heb ik in de visserij geleerd: je kunt maar beter op alles voorbereid zijn: mayday mayday! 

Flor Vandekerckhove

(°) Dit stukje verscheen ook in Snapshots. Tijschrift van de Vlaamse Filmpers.

CARGO, 1,30 u. Regisseur: Gilles Coulier. Cast: Sam Louwyck (Jean Broucke) , Wim Willaert (Francis Broucke), Sebastien Dewaele (William Broucke) ,…. Productie: De Wereldvrede (Gilles Deschryver en Gilles Coulier) en Halal (NL). Distributie: Dutch Film Works (DFW).