Sigmund Freud: de Verenigde Staten zijn een ‘Misgeburt’

Midden: Sigmund Freud, rechts Max Eastman.

OVER DE Amerikaanse publicist Max Eastman (°1883 - 1969†) valt zoveel te zeggen dat ik het in zijn geheel aan Wikipedia overlaat. Zelfs over een van zijn boeken, Great Companions: Critical Memoirs of Some Famous Friends, valt zoveel te vertellen dat ik aan één keer niet genoeg heb. In dat boek: gesprekken met / herinneringen aan Pablo Casals, Albert Einstein, Sigmund Freud, Ernest Hemingway, E. W. Scripps, Edna St. Vincent Millay, Leon Trotski, Bertrand Russell, George Santayana, Charlie Chaplin en John Dewey. Eerder postte ik er al iets over. Ge moet dat eens aanklikken, het zal u plezieren: De dialectiek van Trotski en het borsthaar van Hemingway.
Nu Sigmund Freud. Eastman interviewt hem in 1927. Freuds naam valt ook eerder al, in een gesprek met Einstein, waar die over de psychiater zegt: ‘Ik denk dat hij een aantal fantastische ideeën heeft bedacht, maar of ze waar zijn of niet, zullen we in ons leven waarschijnlijk nooit weten. Het probleem is dat verificatie in de psychiatrie onmogelijk is. De fout ligt, denk ik, meer bij het onderwerp dan bij Freud.’ Vandaag hoor je die kritiek nog altijd: meer dan van wetenschap is Freuds psychoanalyse een kwestie van geloof.
Max Eastman interviewt Freud onder een veelzeggende titel: Differing with Sigmund Freud, van mening verschillen dus. Ik beperk me tot een leuke passage waarin Freud zijn mening over de Verenigde Staten uit. De vertaling is van Google.

"Wat ga je doen als je terug bent in dat Amerika van je?" vroeg hij. 

"Wat maakt dat je Amerika zo haat?" vroeg ik. 

"Amerika haten?" zei hij. "Ik haat Amerika niet, ik heb er spijt van!” 

Hij gooide zijn hoofd weer in zijn nek en lachte hilarisch. "Het spijt me dat Columbus het ooit heeft ontdekt!” 

Ik lachte met hem mee en spoorde hem ongetwijfeld aan, want ik ben niet gevoelig voor onze nationale tekortkomingen.

(…)

"Je hebt mijn vraag niet beantwoord; wat ga je doen als je thuiskomt? Heb je al concrete plannen?" 

"Geen, behalve dat ik ga schrijven."

"Ik zal je vertellen wat ik wil dat je doet. Ik wil dat je naar huis gaat en een boek over Amerika schrijft, en ik zal je vertellen hoe je het moet noemen. Misgeburt Wat is dat woord in het Engels?"

"Abortus?"

"Nee, geen abortus."

"Monster?"

"Nou, dat is voldoende. Schrijf een boek over het monsterlijke ding dat Amerika is geworden..." Hij zweeg even. [Het woord is 'miskraam'.] De Miskraam van de Amerikaanse Beschaving, dat wordt de titel van je boek. Je zult de oorzaken achterhalen en de waarheid vertellen over de hele vreselijke catastrofe.”

Flor Vandekerckhove⇲

Max Eastman. Great Companions: Critical Memoirs of Some Famous Friends. Eerste druk 1959. Ambassador Books Ltd., Toronto. Uitg. Farrar, Straus & Cudahy New York. 312 p. Er is ook een nieuwe uitgave. 2007. Uitg. Chandra Chakravarti Press.