Met welke auto’s ze in Finland rijden

Foto bovenaan: de raadselachtige auto uit The Other Side of
Hope (2017). Foto midden: de merkwaardige auto komt ook
voor in Lights in the Dusk (2006). Foto onderaan: We zien hem
ook in The Man Without a Past (2002).

IN HET FINLAND van regisseur Aki Kaurismäki wil je niet wonen, zijn Finnen lachen zelden en ze roken zich te pletter, het land is in een slecht humeur, als daar al vooruitgang lonkt, zie je van ver dat die nergens toe leidt. 

In The other side of hope (2017) probeert zakenman Wikström het toch. Hij gaat voor een nieuwe start en neemt een slecht draaiend restaurant over. De XXIste eeuw komt Finland binnenwaaien via een asielzoeker, iemand die wél in Finland wil wonen, er gaat niets, zegt hij, boven een land zonder oorlog. Hij vraagt asiel, wordt uitgewezen, gaat de clandestiniteit in en komt zo in het restaurant van onze zakenman terecht, plek waar het oude Finland en de globalisering fuseren. De confrontatie levert een indrukwekkende en verwarrende kijkervaring op.

Na de film ga ik plassen. Voor me hangt de filmaffiche. Die toont me drie mannen in de auto van de restauranthouder, een zwarte, logge, grote, vintage personenwagen van een onduidelijk merk. Er komt een man naast me staan. Nu kijken twee mannen pissend naar een auto. We vragen het elkaar, neen we kennen het automerk niet.

Regisseur Aki Kaurismäki heeft me weten te raken. Uit de bib haal ik nog twee films van de Fin. The Man Without a Past (2003) en Lights in the Dusk uit 2006. Ik leer ’s mans dada’s kennen: hij heeft iets met niet-professionele orkestjes; filmt graag in havens; zowel in The Other Side of Hope als in The Man Without a Past wordt de antiheld door hooligans in elkaar geslagen; mensen uit de vierde wereld blijken erg solidair te zijn; er wordt sushi gegeten, gerecht dat een mens niet met Finland vereenzelvigt. En ook in die twee films valt mijn oog op de raadselachtige auto.

Herman De Ploeg van A Merry Car Club verenigt bezitters van oldtimers: ‘De bewuste auto is een Amerikaanse ‘Checker’. Dat model was in de US zeer populair als taxi in de jaren 1958-1982, maar er werden ook heel wat civiele versies van verkocht (zoals die in de film). De productie bedroeg in deze periode zowat 100.000 exemplaren. Hij is hier vooral bekend als de taxi in de film Taxi Driver uit 1976.’ Ook Patrick Van der Stricht van dezelfde club antwoordt me: ‘US auto, Checker "Marathon" ! jaartal is moeilijk te bepalen, hetzelfde model werd gebouwd van 1961 tot 1975, bijna zonder veranderingen. Vanaf 1974 hadden deze modellen een dikke (en lelijke) safetybumper in plaats van een klassieke verchroomde. Maar dat is niet zichtbaar op de poster.’ Zelf vis ik ook een en ander uit. Daardoor weet ik dat er wel meer Checkers in Finland rijden — of in panne staan. Zo zijn er in 1952 vijfhonderd van het type A2 ingevoerd om er bezoekers van de Olympische Spelen mee rond te rijden: ‘The bad shape of the cars was a big disappointment for the buyers.’ En ik vind ook een stukje in het Fins, dat Google Translate slecht vertaalt, maar waaruit ik desalniettemin ontcijfer dat de regisseur in de vroege jaren negentig een Checker Marathon uit 1967 koopt om die in zijn film Juha (1999) te gebruiken. En dus ook in tal van andere.

Flor Vandekerckhove⇲

Dit stukje verscheen eerder in het septembernummer van Snapshots, blad van de Vereniging van de Vlaamse Filmpers. (Jg8/nr7)

(*) Dit is een herwerking van twee eerder gepubliceerde blogposts: ‘En nog steeds is niet alle hoop verloren’ (4 april 2017) en ‘De terugkeer van de Checker’ dat ik op 19 april 2017 publiceer. De twee zijn nu herwerkt in dit eengemaakte verhaal.