Inleiding tot het surrealisme

— Links: Zelfportret van Leonora Carrington (1938/1939). Rechts een gille loopt op paaszaterdag met zijn vrouwtje gewoon voorbij mijn huis. Het koppel wordt, zoals de regel het wellicht voorschrijft, begeleid voor een trommelaar. —

PAASMAANDAG — Weer thuis na een verblijf in de Languedoc. De lange rit heeft me vermoeid. Ik wacht op de avond, nestel me in de sofa en neem een boek ter hand, verhalen van Leonora Carrington⇲. De kaft toont me haar zelfportret. Al in het eerste verhaal, De debutante, vertelt Carrington over de aldaar afgebeelde hyena: ‘Het dier dat ik daar het beste kende, was een hyenavrouwtje. Zij kende mij ook. Ze was heel intelligent. Ik leerde haar Frans en om iets terug te doen, leerde zij mij haar taal. Zo brachten we heel wat aangename uurtjes door.’ En in het tweede verschijnt het hobbelpaard: ‘Lucretia liep op een hobbelpaard af dat ondanks zijn leeftijd, die toch in de buurt van de honderd jaar moest liggen, in galophouding was versteend.’ Ook het paard dat in het zelfportret buiten loopt, is al van de partij: ‘Ze was mooi, verblindend wit, had vier ranke benen en manen die als water langs haar gezicht stroomden. Ze lachte vrolijk en danste als een waanzinnige door de sneeuw.’ Bij Carrington is dat normaal, planten, dieren en mensen zijn inwisselbaar.

Stilaan wordt de vermoeidheid me de baas, de lange rit naar huis wreekt zich. Woorden vervagen, zinnen ontsnappen, oogleden … In de droom die volgt zie ik een wit paard dansen. In de verte nadert een trommelaar. Paard wordt hobbelpaard. Het tromgeroffel is op den duur zo opdringerig dat het me uit de slaap rukt. Verdwaasd kijk ik naar buiten en zie net op tijd hoe een gille de hoek omdraait. Naast hem loopt zijn vrouwtje. Roffelend begeleidt een trommelaar het koppel. Polleke, de kat, zit er, naast me op de vensterbank, naar te kijken en zegt: ‘Ik ben sprakeloos.’ Ik antwoord: ‘Wees daar maar niet zo zeker van!’

Flor Vandekerckhove⇲

(°) Leonora Carrington. Alle verhalen. Vertaald door Lisette Graswinckel en Nelleke Maarten. Met een inleiding door Arjan Peters. 2018. Uitgeverij Orlando. 224 pp.