René Magritte ‘ging naar bed, viel in slaap en werd niet meer wakker’ (°)

Hoe om te gaan met datgene wat elk van ons hoogstpersoonlijk te wachten staat: het overlijden. In Dormir c’est mourir un peu↗︎ maakte ik verleden jaar het voornemen bekend om een aantal posts aan ‘het overlijden’ te wijden: ‘'t Is niet dat ik aan 't sterven ben, maar op de foto ziet het er toch een beetje zo uit. Althans, zoals ik me dat einde 't liefst voorstel: rustig, in mijn slaap. Hoe is ‘t andere schrijvers eigenlijk vergaan?’ Ik nam me toen voor daar een aantal posts aan te wijden, me indringend en toch vrolijk afvragend hoe zij de laatste rit uitzweetten.’ Inmiddels zijn er in De Laatste Vuurtorenwachter al 27 van die stukjes verschenen, ik labelde ze ‘Memento Mori’ (gedenk te sterven). 

Als gij ’t geen weer vindt zijn om over de dood na te denken, sla ze dan over; wie die stukjes toch wil lezen moet dat label eens opzoeken in de alfabetische lijst ter rechterkant van deze post. Vandaag gaat ’t over het sterven van René Magritte↗︎. Dat is wel geen schrijver, maar hij is toch dood.

Kort na zijn terugkeer van een trip naar Italië, tegen het eind van juni 1967, werd Magritte ziek. Hij was met Iolas in Verona geweest om kleine wijzigingen aan te brengen aan de eerste wasmallen voor de sculpturen. De artsen vermoedden geelzucht en hij werd opgenomen in een Brussels ziekenhuis. In een brief van 2 augustus schreef Georgette aan Torcyner: ‘Zijn moreel is vrij goed en hij is erg geduldig. Zijn toestand is dus niet al te erg.’ Een paar dagen later werd hij echter gediagnosticeerd met vergevorderde pancreaskanker. Een operatie was uitgesloten en Magritte keerde terug naar huis. ‘Hij ging naar het ziekenhuis in een auto en keerde terug in een ambulance’’, zei Georgette later. ‘Hij ging naar bed, viel in slaap en werd niet meer wakker. Het was een vreselijke schok voor me. Ik had hem nooit horen klagen over wat voor pijn dan ook en ik had geen idee dat hij zo ziek was. (…) Magritte stierf vredig in de late namiddag van 15 augustus.

De biograaf vermeldt nog de tekst van een anoniem overlijdensbericht in een krant. Ik citeer 't slot: Een van de laatste dingen die hij maandagmiddag zei, was: ik vraag me af of ik erdoorheen kom.’
Flor Vandekerckhove↗︎

(°)  Alle citaten in dit stukje komen uit Alex Danchev, afgewerkt door Sarah Whitfield. Magritte. Een leven. Vertaald door Alex van Ginneken. 558 p. Uitg. Unieboek / Het spectrum A’dam. 2022.

Wie ‘op Facebook zit’, moet daar eens naar Flor in spoken word kijken. Daar hoort ge mij verhalen declameren, ondersteund door passende beelden en muziek. Wie 'op Facebook zit', klikt hier↗︎.