vrijdag 3 januari 2020

Dirk Roose: een zwerver komt thuis




Thuis bij Dirk Roose is ’t alsof je in een gedicht terechtkomt: Gelukkig is hij die als Odysseus een mooie reis gemaakt heeft / of als die kerel die het Gulden Vlies bemachtigen kon / en daarna weer thuisgekomen is, vol ervaring en inzicht (…) (°) 
Met Dirk — meermaals van een mooie reis weer thuisgekomen — wil ik het over diens schilderij Telemachos hebben (°°) en over twee sculpturen die erdoor geïnspireerd werden. Ik heb die beelden deze zomer ontdekt terwijl ik Wenduine aan ’t afwandelen was. Boeiend, want ja, hoe maak je een volume van een vlak?
Het schilderij [op de bovenstaande fotocompositie onder nummer 1] toont ons links Telemachos die, in een Ithaka vol intriges, op de thuiskomst van vader Odysseus zit te wachten. Die is, zoals je weet, al lang onderweg en wordt op die weg gekweld door Jan & alleman en niet in ’t minst door Poseidon. Het schilderij speelt een spel met de Odyssee, een van de grote werken van de Westerse literatuur.

Wie het schilderij goed monstert, ontwaart rechts van Telemachos een klein figuurtje waarvan Roose zegt dat het Odysseus zelve is, vermomd als oude bedelaar. Zelf herkennen we Odysseus daar niet in, maar we zijn daarin niet alleen, niemand herkent de bedelaar… behalve Argos, de hond die Odysseus thuis achtergelaten heeft. Ook Argos is op het schilderij te zien, zij het vaag, onderaan links, piepklein. En dat geldt voor wel meer details die de kijkervaring verrijken.
In de Persepit van Wenduine valt het in 3D omgezette schilderij in twee delen uiteen. Een metershoge constructie van ijzerwerk, betonnen voetstukken, zeildoek en polyester [In de fotomontage 2.] geeft goed de sfeer weer die het schilderij uitstraalt.  We ontdekken gemakkelijk Telemachos en het hondje Argos [hierboven onder 4] Maar waar is Odysseus? Wel die is nog altijd onderweg. Je vindt hem vijf meter verder, op de helling van de duinpan, [in de fotomontage onder 3] langbenig, want lange benen krijg je wel als je zolang op pad bent.
Flor Vandekerckhove

Meer over de schilderijen van Dirk Roose: hier↗︎.


(°) Mijn vrije vertaling van: ‘Heureux qui, comme Ulysse, a fait un beau voyage, / Ou comme cestuy-là qui conquit la toison, / Et puis est retourné, plein d'usage et raison, (…)’ [Joachim du Bellay (1522-1560)]
(°°) Telemachos (2018) van Dirk Roose. 102 x 72 cm. Acryl op papier. 
(°°°) De beelden Telemachos en Odysseus zijn te zien in de Persepit in de duinen van Wenduine. Ze werden gezamenlijk gemaakt door Dirk Roose en beeldhouwer Dirk Gitsels.

Geen opmerkingen: