maandag 14 maart 2022

Pleidooi voor het vreemdgaan

Links: Les amants van René Magritte (1928, 54 x 73 cm.). Midden: coverbeeld van de bundel Secret of Secrets (2021) van Gabriel Rosenstock. 
Rechts: still uit de korte film (2016) van Clémence Plaquet.


Een goed kunstwerk stimuleert de verbeelding en roept een veelheid van verwante voorstellingen op, zodat het niet kan worden ingekapseld in één omschrijving. Soms verrassen die interpretaties zelfs de kunstenaar, dat is goed, elk kunstwerk ontvliedt zijn maker↗︎ en het is in de confrontatie met een publiek dat het kunstwerk tot leven komt. In 1928 schildert René Magritte Les amants, De geliefden. De mondkapjes, die we de jongste jaren zo goed leerden te gebruiken, voegen er misschien wel een nieuwe interpretatie aan toe. 
In het beste geval genereren die interpretaties nieuwe kunst. Als ik het mag samenvatten in een oneliner: kunst moet vreemdgaan↗︎. Dat is ook met De geliefden het geval. Kijk eens wat Clémence Plaquet↗︎ er in Les amands maudits↗︎ (2016) mee doet, terwijl ze ons binnenleidt in een wereld van gynofobie↗︎. Heel anders is de betekenis die de Ierse dichter Gabriel Rosenstock↗︎ eraan geeft in zijn tanka↗︎. Het gedicht, genummerd LV, maakt deel uit van een bundel (°) waarin telkens weer een ander schilderij een nieuwe tanka inspireert. In mijn Nederlandse vertaling behoud ik de tankastructuur.
Doordat Gabriel Rosenstock zich — net als ik — sinds zijn pensionering verre van de boekenmarkt houdt, kun je heel de bundel hier↗︎ gratis lezen. 


(°) Secret of Secrets (rún na rún) uit 2021 van Gabriel Rosenstock op https://www.edocr.com/v/djr6qn6d/gabrielrosenstockbis99/secret-of-secrets. Digitaal gepubliceerd door edocr, ism Cross-Cultural Communications, New York, USA.
Gabriel Rosenstock heeft me geantwoord: 'Thank you very much! In the blog, the Irish has a few strange words that are new to me! A computer glitch, perhaps? Hij laat me dus weten dat de spellingscontrole van mijn Mac met enkele Ierse woorden aan de haal is gegaan. In de derde regel staat 'boeit' en dat moet 'bheith' zijn en in de slotregel moet 'splanc' staan en niet 'slank' zoals de Mac het je wil doen geloven.

Geen opmerkingen: