Elk zijn kasteelmoord

Met Jean-Marie Gravier op het bruggetje van Lieu-dit Bonneval, gehucht van Ambialet. Hij beheert de FB-groep Ambialet: Histoire et Patrimoine⇲; ge moet maar eens kijken. Rechts wijs ik naar de ruïne waar de kasteelmoord plaatsgreep.

TANIA GAAT WEER wandelen, nu op de GR 36. ’s Morgens laat ik haar in Villeneuve-sur-Tarn achter, straks haal ik haar op in Ambialet, waar ze er na 19,8 kilometer mee ophoudt. Onderweg passeer ik Bonneval, gehucht van Ambialet. Ik zet de auto aan de kant om een selfie op het pittoreske bruggetje te maken. Nog terwijl ik de pikkel installeer, komt een bewoonster parmantig naast me staan, vragend of ’t mij om de kasteelmoord te doen is. Ze verwittigt: ‘De mensen van Bonneval appreciëren zo’n interesse niet.’ Ik ruik een goed verhaal, vraag een beetje door en ze haalt er haar echtgenoot bij. Jean-Marie Gravier blijkt er alles van te weten: ‘Ja, de kasteelmoord is hier nog altijd taboe.' Een mens vraagt zich af waarom, ’t is tenslotte, zo verneem ik, meer dan tachtig jaar geleden. 'Maar ja, al de inwoners zijn destijds ondervraagd, ook mijn grootvader. Ook hij heeft er daarna nooit meer over willen spreken.’ Er is nog een reden waarom Jean-Marie Gravier zoveel weet, hij beheert de FB-groep  Ambialet: Histoire et Patrimoine⇲. Taboe of niet, hij vertelt me het hele verhaal: ‘Nu is het kasteel een bouwval, maar zo was het er in de jaren dertig niet aan toe. Toen leefden daar drie vrouwen: madame Sandral, de 70-jarige moeder van de vroeg overleden kasteelheer, zijn 31-jarige weduwe Clementine en haar dementerende moeder.’ Ik kijk omhoog naar de nauwelijks bereikbare ruïne, ‘t lijkt me een lugubere woonst te zijn voor drie vrouwen.

Jean-Marie weer: ‘In de nacht van 30 op 31 maart 1931 speelt zich daar een drama af. In ’t holst van de nacht klopt Clementine aan bij de nabij wonende molenaar, zeggend dat het kasteel om twee uur ’s nachts door drie gemaskerde inbrekers is overvallen, daarbij werd oude Sandral vermoord.’ Een en ander blijkt niet te kloppen: 'De politie komt en een expert ontdekt al gauw dat moeder Sandral niet om twee uur ’s nachts gestorven is, maar om 9 uur ’s avonds. Er worden geen sporen van inbraak aangetroffen.’ Er volgt een buurtonderzoek, waarbij alle inwoners van Bonneval ondervraagd worden. Neen, niemand heeft de hond horen blaffen. ‘Men ontdekt dat Clementine bij haar vermoorde schoonmoeder zwaar in de schulden zit. Ze wordt in beschuldiging gesteld, blijft ontkennen, maar wordt toch tot 20 jaar dwangarbeid veroordeeld.’ Jean-Marie weet dat ze in de gevangenis overlijdt, hij weet ook dat men het moordwapen, een revolver, nooit weervindt. Sommigen zijn van mening, voegt hij er aan toe, dat de zaak al te haastig toegedekt werd. In 1940 wordt het kasteel compleet door vlammen vernield.

Om zelf ook iets te zeggen, vertel ik op mijn beurt iets over een kasteelmoord, maar dan een in de XXIste eeuw, in Vlaanderen. Zo goed en zo kwaad als ik dat in ’t Frans kan, vertel ik over de moord op de jonge projectontwikkelaar Stijn Staelens in zijn kasteel in Wingene. En hoe diens schoonvader vijf jaar later toegeeft dat hij daar in 2012 de opdracht toe gaf. Mijn gebrekkige Frans weerhoudt me ervan om gelijkenissen en verschillen met de kasteelmoord van Bonneval uit te spitten. Ten afscheid zeg ik: ‘Zo heeft elk land wel een kasteelmoord om over te vertellen.’ Jean-Marie Gravier beaamt: ‘En meer dan één ook.’ Daar rest me nu echter geen tijd meer voor, ik krijg nog een handvol okkernoten mee en haast me naar Ambialet. Onderweg constateer ik dat Tania tegen 's avonds weer veel hoogteverschillen in de kuiten zal hebben.

Flor Vandekerckhove⇲

'Een nieuw artikel over de misdaad op het Château de Bonneval ontdekt in het tijdschrift Détective nr. 129 uit 1931. Het meest verrassende is dat we een foto zien van mijn grootmoeder met mijn tante (aangeduid met groene pijl). Merk op dat de naam van de verdachte Clémentine is en niet Justine.' (Jean-Marie Gravier)

Tania fotografeert het kasteel vanaf gene kant van de Tarn. Onderweg constateer ik dat ze tegen 's avonds weer veel hoogteverschillen in de kuiten zal hebben. De ruïne mag moeilijk toegankelijk zijn, onmogelijk is het niet. Deze mensen deden de moeite en zetten 't verslag van hun tocht hier⇲ op Youtube.