Links: Leen Vandamme en Bob Spaenhoven ten huize van Karel C. Korfker en Ineke Planken in Zeeuws-Vlaanderen. Rechts: recent werk van Karel Korfker, gewassen penseel-tekening, 10 x 15 cm. |
DAAGS NADAT hij op 28 januari 2023 overleden was, plaatste ik in De Laatste een In memoriam Bob Spaenhoven. Daar keken toen 500 mensen naar, aantal dat daarna bevroor, tot wanneer Karel C. Korfker (°1947) er enkele dagen geleden zijn oog op liet vallen. Er volgde correspondentie. In een eerste mail schreef hij: ‘Ineke Planken en ik waren verliefd, zij was 19, ik 20, en er stelde zich een probleem. Haar ouders waren katholiek en ik was van gereformeerde huize, volgens de ouders kon zo’n samenzijn niet. Er zat voor ons niet anders op dan… vluchten.’ Voor mijn ogen ontvouwde zich het Nederland van de sixties, dat eerst door Jaap Fischer en later door Boudewijn de Groot, Rikkert Zuiderveld, Lennaert Nijgh en Armand zo goed bezongen werd. Korfker weer: ‘In de winter van 1966-67 kwamen we op de vlucht in Brussel terecht, we sliepen bij studenten op de vloer. Daar leerden we Leen Vandamme en Bob Spaenhoven kennen, zij namen ons op sleeptouw, op zoek naar werk en een slaapplaats. Ook doordat Ineke minderjarig was en haar moeder Interpol had ingeschakeld, leidden we in Brussel een clandestien leven. Leentje en Bob hebben ons heel die tijd bijgestaan. En ook later, wanneer beide ouderparen zich bij de situatie neergelegd hadden, was er nog altijd de hulp van Leen die Ineke haar trouwjurk gaf.'
Er is na die heftige tijd nog contact geweest met Leen en Bob, daarvan getuigt de foto uit de jaren zeventig, waarop we beide Brusselaars in het hoevetje van Karel en Ineke zien, in Eede, Zeeuws-Vlaanderen. Korfker vertelt in verschillende vervolgmails nog wel een en ander over Bob die duidelijk grote indruk op hem gemaakt heeft. Afsluiten doet hij met: ‘Ik weet niet hoe het met Spaenhoven en Vandamme later vergaan is, wel heb ik de docu Ne me quitte pas gezien, waarin Bob een van de antihelden is.’
Wat ik Korfker kan zeggen is dat beiden antikapitalist gebleven zijn, weze het los van elkaar en elk op eigen wijze. Leen Vandamme heb ik in de RAL/SAP leren kennen als een indrukwekkende syndicalist; Bob Spaenhoven deed het meer à la bohème, zo beschrijft ook Pascal Verbeken het in De Morgen, krantenartikel (°) waaruit ik nu citeer onder het motto copyright is overroepen. Zegt Spaenhoven: ‘Ik was altijd een overtuigde linkse jongen. Noem een ‘aksie’ en ik was erbij, zoals de redding van De Morgen, waar ik veel energie in stak. Als militant van de trotskistische Revolutionaire Arbeidersliga betaalde ik maandelijks braaf mijn 14.000 frank contributie aan de partij, een bedrag dat gebaseerd was op mijn loon. Nooit spijt van gehad. Ik was toen vakbondssecretaris en verdiende goed. Dat geld kon ik missen. Hugo Claus kwam bij mij over de vloer, ik was de verantwoordelijke uitgever van zijn pamflet over Vlaanderen, adres: Molenstraat 3 in Sint-Joost-ten-Node. Een plezante tijd. Soms jeukt het nog om de revolutie alsnog in gang te steken.’
Wat ik Korfker kan zeggen is dat beiden antikapitalist gebleven zijn, weze het los van elkaar en elk op eigen wijze. Leen Vandamme heb ik in de RAL/SAP leren kennen als een indrukwekkende syndicalist; Bob Spaenhoven deed het meer à la bohème, zo beschrijft ook Pascal Verbeken het in De Morgen, krantenartikel (°) waaruit ik nu citeer onder het motto copyright is overroepen. Zegt Spaenhoven: ‘Ik was altijd een overtuigde linkse jongen. Noem een ‘aksie’ en ik was erbij, zoals de redding van De Morgen, waar ik veel energie in stak. Als militant van de trotskistische Revolutionaire Arbeidersliga betaalde ik maandelijks braaf mijn 14.000 frank contributie aan de partij, een bedrag dat gebaseerd was op mijn loon. Nooit spijt van gehad. Ik was toen vakbondssecretaris en verdiende goed. Dat geld kon ik missen. Hugo Claus kwam bij mij over de vloer, ik was de verantwoordelijke uitgever van zijn pamflet over Vlaanderen, adres: Molenstraat 3 in Sint-Joost-ten-Node. Een plezante tijd. Soms jeukt het nog om de revolutie alsnog in gang te steken.’
Later verwerft Bob een goedkoop huis in de Ardennen, ver weg van het dure Brussel. ’t Is daar dat Pascal Verbeken hem spreekt: ‘Aan de muur hangt een naambord van het Lemmensplein in Anderlecht, al tientallen jaren een van de meest beruchte drugspleinen in het Brussels Gewest. Het blijkt een souvenir uit een vroeger leven, toen Bob nog aan de slag was als straathoekwerker. Op zijn cv staat een hele lijst jobs in België en Kongo: barman, jeugdhuisverantwoordelijke, onderhoudsman van oliepersen, vrachtwagenchauffeur, leraar…’
En? Waarom verzamel ik hier al die dingen? Wel, in de weekendkrant heeft Tom Nagels het over BDW politiek beest, van Paul Jambers. (°°) In Nagels’ terechte kritiek op die reportage citeer ik een passage: ‘Uiteindelijk is de fundamentele vraag die elke journalist, schrijver, historicus, podcaster, documentairemaker of andere verteller die op zoek is naar een waarheid, zichzelf moet stellen: wat wil ik blootleggen dat een ander nog niet heeft getoond?’ Is mijn onderwerp niet ‘de verdwijnende wereld van een babyboomer/soixantehuitard’? De mooie ontmoeting van Karel & Ineke met de twee linkse Brusselaars maakt daar ongetwijfeld deel van uit, ’t is aan de hand van zo’n kleine dingen dat ik graag onze verdwijnende wereld beschrijf. Of in de woorden van Jambers: Wie zijn ze, wat doen ze, wat drijft hen’, maar dan vooral in de verleden tijd.
Flor Vandekerckhove⇲
Flor Vandekerckhove⇲
(°) Pascal Verbeken in DM, 17 augustus 2019. Reportage. De laatste zomer van België: Het volledige krantenstuk is hier vrij in te kijken.
(°°) Tom Nagels. Op de kop. Het jaaroverzicht valt vroeg dit jaar. in DS, 16 november 2024.Karel Cornelis Korfner. ° Amsterdam, 20.02.1947. Beeldend kunstenaar. Opleiding Vrije Academie Den Haag, Nederland. In De Volkskrant vind ik ven hem ook een reisverhaal.Ineke Planken. ° Den Haag 04.02.1948 - † Terneuzen 22.03.2024. Zangeres en muzikante in meerdere orkesten, eerst bij Zwandekulas jaren tachtig, daarna in dansorkesten.Op de foto: Bob Spaenhoven in zijn woning, Rue de Montigny in Le Mesnil (2019). (Foto Tim Dirven)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten