maandag 2 september 2024

Shepard Fairey, streetart en commerce

Links OBEY Giant clothing, 2008 in de Nordstrom department store. Rechts: affiches van Shepard Fairey ter ondersteuning van de verkiezingscampagnes van Barrack Obama en Kamala Harris. Van de Obamaposter bestaan drie originelen: ‘hand-finished collage, stencil and acrylic’. In mei ll. stond er een te koop. Meer erover hier op Artnet.


IN DE KRANT staat een stukje over streetart-kunstenaar Obey, Amerikaan die met een knappe affiche presidentskandidate Kamala Harris steunt. (°) Obey ken ik niet en in m’n zoektocht naar die mens stoot ik op een website waar ik geen kunstwerken aantref, maar kleren. Obey, leer ik alzo, is niet de naam van de kunstenaar, maar van het merk waaronder die kunstenaar — Shepard Fairey (°1970) — producten verkoopt, vooral streetwear, met het oog strak gericht op de markt van jonge mensen uit de subcultuur van bowlriders, skateboarders, hiphoppers en nog van die youngsters met een cap op. 
Eerst denk ik nog: dit is waarlijk fucking Amerika waar de dollar alles heeft doordrongen, waar de grens tussen kunst en commercie flinterdun is en waar wij in Europa godzijdank nog ver vanaf staan. Maar wanneer ik er een beetje over doordenk, zie ik ook wel de logica. Wanneer je, zoals Fairey, kunst creëert waarvan de drager een skateboard is en tekeningen maakt die als prints op T-shirts terechtkomen, is ’t ook logisch dat je die dragers op de markt zet, in die zin is dat niet anders dan schilderijen op doek die in de galerie terechtkomen. De producten van Fairey zijn weer een verdere stap in de ontwikkeling die Walter Benjamin al in 1936 beschrijft: in de moderniteit verliest het kunstwerk zijn bijzondere uitstraling. (°°) Moderne kunstvormen als film (tegenover toneel) en foto (tegenover een schilderij), zegt Benjamin, verliezen veel van hun aura: het kunstwerk wordt verspreid in veel exemplaren, de afstand tot de gebruiker wordt kleiner, het kunstwerk is niet langer uniek. Kunst wordt in de moderniteit een massaproduct, de kunstenaar wordt een producent zoals iedereen. Amerikaans? Lang voor Amerikaan Shepard Fairley de verkoop van zijn werk in eigen handen neemt, doen The Beatles het hem voor met Apple Records.
Als je dat allemaal leest, zou je ’t haast vergeten, maar Shepard Fairey is wel degelijk ook streefart-kunstenaar, in München realiseert hij alzo in 2022 een indrukwekkende muurschildering, Paint It Black, waarin hij voor hernieuwbare energie pleit, de zakenman-kunstenaar maakt zelfs deel uit van het clandestiene kantje waarmee veel straatartiesten moeten leven, hij is al achttien keer gearresteerd voor vandalisme. Zelf zegt hij: ‘Ik beschouw mezelf als een populistische kunstenaar, ik wil mensen bereiken via zoveel mogelijk verschillende platforms. Streetart is een bureaucratievrije manier om mensen te bereiken, maar T-shirts, stickers, commerciële opdrachten, internet – er zijn zoveel verschillende manieren waarop ik mijn werk aan mensen laat zien.’
Flor Vandekerckhove

(°) Streefart-kunstenaar die Obama ‘hoop’ gaf, stuurt nu Kamala Harris ‘vooruit’. In DS, 22.08.2024.

Geen opmerkingen: