 |
Abbey Lincoln⇲ en Max Roach⇲ geven mee de toon aan in de nieuwe documentaire film van Johan Grimonprez⇲. |
IN DE DOCUMENTAIRE film Soundtrack to a Coup d’Etat⇲ zie je Paul Henri Spaak in volle ernst verklaren dat België géén koloniale mogendheid is, je hoort Gaston Eyskens met een tremolo in zijn stem beweren dat al wat de Belgen in Afrika doen beschavingswerk is en je ziet koning Boudewijn die in Congo onomwonden zegt: ‘De onafhankelijkheid van Congo is de kroon op het geniale werk dat koning Leopold II heeft ingezet en dat België volhardend heeft doorgezet.’ Intussen worden op staatsniveau plannen gesmeed om Congo’s pas verkozen premier, Patrice Lumumba⇲, te vermoorden. De kwestie overtreft het Belgisch belang: als Congo valt, valt heel Afrika. Het internationale kapitalisme roept alle hens aan dek.
De Amerikanen schakelen jazz in om in Congo een rookgordijn op te trekken. Ze sturen grootheden als Louis Armstrong, Dizzy Gillespie en Nina Simone in Afrika op pad als muzikale ambassadeurs en ze sturen CIA-agenten met hen mee om achter dat rookgordijn het vuile werk voor te bereiden. Met die combinatie gaat regisseur Johan Grimonprez⇲ aan de slag. Armstrong arriveert in Congo wanneer Lumumba al onder huisarrest staat. Hij is nog altijd in Afrika als Lumumba vermoord wordt. ‘Hij was woedend toen hij hoorde dat hij als rookgordijn werd gebruikt. Hij dreigde zelfs zijn Amerikaanse staatsburgerschap op te zeggen,’ zegt Grimonprez.
Grimomprez bereikt met zijn film twee dingen die niet meteen met de gebeurtenissen te maken hebben: hij toont dat film waarlijk een kunstvorm is en hij toont dat kunst geëngageerd kan zijn. De gebeurtenissen zelf zijn er niet minder om: met zijn jazzy film blaast hij het rookgordijn weg dat jazz daar verondersteld werd neer te laten. Hij keert de muziek tegen degenen die haar dachten te moeten misbruiken. De film swingt, net als jazz die het verhaal onderstreept: toespraken, getuigenissen en archiefbeelden volgen het muzikale ritme. Gelardeerd met die krachtige sound wijst Grimonprez het duo België-USA aan als schuldig aan de moord op een democratisch gekozen regeringsleider.
We zien hoe Mobutu een staatsgreep pleegt, terwijl hij ontkent dat het een staatsgreep is. Schaamteloos ontkennen doet ook de pijprokende Allen Dulles⇲ dat, hoofd van de CIA, Grimonprez haalt er voorwaar René Magritte⇲ bij met ceci n’est pas une pipe, waarna de CIA-baas nogmaals zijn pijp aansteekt. Eindigen doet de film met activisten die de Veiligheidsraad van de UNO verstoren — ik zie dat ook Maya Angelou⇲ van de partij was — een initiatief van Abbey Lincoln⇲ en Max Roach⇲, Amerikaanse jazzmuzikanten die alzo protesteren tegen de moord op Patrice Lumumba. (°)
Flor Vandekerckhove⇲
De Amerikanen schakelen jazz in om in Congo een rookgordijn op te trekken. Ze sturen grootheden als Louis Armstrong, Dizzy Gillespie en Nina Simone in Afrika op pad als muzikale ambassadeurs en ze sturen CIA-agenten met hen mee om achter dat rookgordijn het vuile werk voor te bereiden. Met die combinatie gaat regisseur Johan Grimonprez⇲ aan de slag. Armstrong arriveert in Congo wanneer Lumumba al onder huisarrest staat. Hij is nog altijd in Afrika als Lumumba vermoord wordt. ‘Hij was woedend toen hij hoorde dat hij als rookgordijn werd gebruikt. Hij dreigde zelfs zijn Amerikaanse staatsburgerschap op te zeggen,’ zegt Grimonprez.
Grimomprez bereikt met zijn film twee dingen die niet meteen met de gebeurtenissen te maken hebben: hij toont dat film waarlijk een kunstvorm is en hij toont dat kunst geëngageerd kan zijn. De gebeurtenissen zelf zijn er niet minder om: met zijn jazzy film blaast hij het rookgordijn weg dat jazz daar verondersteld werd neer te laten. Hij keert de muziek tegen degenen die haar dachten te moeten misbruiken. De film swingt, net als jazz die het verhaal onderstreept: toespraken, getuigenissen en archiefbeelden volgen het muzikale ritme. Gelardeerd met die krachtige sound wijst Grimonprez het duo België-USA aan als schuldig aan de moord op een democratisch gekozen regeringsleider.
We zien hoe Mobutu een staatsgreep pleegt, terwijl hij ontkent dat het een staatsgreep is. Schaamteloos ontkennen doet ook de pijprokende Allen Dulles⇲ dat, hoofd van de CIA, Grimonprez haalt er voorwaar René Magritte⇲ bij met ceci n’est pas une pipe, waarna de CIA-baas nogmaals zijn pijp aansteekt. Eindigen doet de film met activisten die de Veiligheidsraad van de UNO verstoren — ik zie dat ook Maya Angelou⇲ van de partij was — een initiatief van Abbey Lincoln⇲ en Max Roach⇲, Amerikaanse jazzmuzikanten die alzo protesteren tegen de moord op Patrice Lumumba. (°)
Flor Vandekerckhove⇲
Geen opmerkingen:
Een reactie posten