Griep en een bevroren zee

De winter van 1962-63 was zo hevig dat de branding bevroor. Tijdens die winter zijn we allemaal naar de zee gaan kijken, echt allemaal, er stonden files op de wegen. Allen hebben we het fenomeen ook op foto vastgelegd, zoals hier bovenaan links, Mariette Minne. Iedereen heeft genoten van de sneeuwpret op ’t strand, zelfs met ijssleeën (bovenaan links). Kusterfgoed heeft prachtige exemplaren in de collectie, De Plate en ’t VLIZ eveneens. Ook ik heb zo’n foto’s, maar nu ik ernaar zoek, zijn ze onvindbaar. Wel vind ik op ’t net een foto die me voor raadsels plaatst. Zien we op de foto die in 't midden rechts staat Oostende, gefotografeerd uit Bredene? Ik twijfel. Maar kijk, in verband met die foto is er inmiddels duidelijkheid. Daniel Lamoot merkt op die foto de bouw op van de koninklijke villa, wat geschiedde tussen 1953 en ’56. Wat tegelijk wil zeggen dat de foto niet in 1963 gemaakt werd. (Verder ziet hij op de achtergrond ook Buckingham hotel en de Sacre coeur hogeschool die onlangs werd afgebroken). Zegt hij: 'Het was misschien ook een koude winter, maar niet zo koud als deze van 1947 en 1963.' Dus, streep erdoor

Intussen kreeg ik twee foto’s toegestuurd, gemaakt in Bredene. Als de datering juist is, toont de foto van Hugo Jonckheere dat de weersomstandigheden ook in december al hevig waren. We zien hem met broer Willem en hond Mirza op ’t strand, (op de foto staat 1962). Rechts Annie Vansieleghem en Gerdje Noels in de besneeuwde duinen (1963).

ELK NADEEL heeft zijn voordeel. En een extra voordeel van de coronamaatregelen is dat er dit jaar nauwelijks griep circuleert. In heel België telt men deze winter nog maar maar 14 mensen met griep, nooit eerder zijn dat er zo weinig geweest.

In heel mijn leven heb ik een keer griep gehad. Ik was 13 en we beleefden onze hardste winter ooit. Het vroor in 1962-63 zo hard dat het zeewater van de branding bevroor. Mijn ouders en ik zijn er, zoals iedereen, naar gaan kijken en toen ik weer thuiskwam werd ik plotsklaps ziek: griep. 

Die winter was niet alleen hard, hij duurde ook lang, op sommige plaatsen vroor het bijna drie maanden achtereen. Waardoor het voor mij erg moeilijk wordt om mijn enige griep correct te dateren. Ik overloop de encyclopedie in de hoop dat ik een aanknopingspunt vind. Het moet na december ’62 geweest zijn, want in Groningen zakken op 23 december nog schaatsers door het ijs, iets wat niet gebeurt als zelfs de zee bevroren is. ’t Is bijgevolg in 1963 gebeurd, in januari of februari. De encyclopedie meldt: ‘op 15 januari bevriest de Noordzee gedurende meerdere dagen’, en op 28 januari: ‘Nederland en België beleven de koudste winter van de 20ste eeuw. Hij begint, met onderbrekingen, al in november 1962, en duurt tot in maart.’ 

28 januari is een maandag en dan gaan mijn ouders niet naar de zee kijken, bevroren of niet. ’t Vroegste zal dat op zondag gebeurd zijn, 3 februari. (De temperatuur ligt op die dag tussen -9,2 °C en -0,6 °C en is gemiddeld -5,1 °C.) Of de daaropvolgende zondag, 10 februari. (De temperatuur op 10 februari 1963 ligt tussen -4,2 °C en -1,4 °C en is gemiddeld -2,7 °C.)

Als ik 10 februari als datum aanneem, dan krijg ik griep op de dag dat de Amerikaanse U-2-piloot Gary Powers↗︎ tegen de Sovjetspion Rudolf Abel↗︎ omgewisseld wordt, een gebeurtenis die ik me herinner. Misschien lees ik er iets over in de krant, terwijl ik herstellende ben. Ik zie nu ook dat Sylvia Plath↗︎ op 11 februari ’63 haar hoofd in de oven steekt, maar ik denk niet deze mare mijn ouderlijk huis heeft bereikt.

Flor Vandekerckhove↗︎