Eric Corijn en het ondraaglijke isolement van een links bestaan

Op de foto: Dirk Cosyns, van architect naar lopendebandwerker, inmiddels gepensioneerd, nog steeds op weg voor de goede zaak. (Zelfs zijn keukenhanddoeken zijn rood.)

U EN IK hebben wel meningen en gedachten, maar daarom nog geen opinie, zegt Eric Corijn⇲ in een inleiding op zijn bundel opinies. (°) Waar meningen en gedachten intuïtief zijn, is de opinie systematisch, waar meningen vluchtig zijn, laat de opinie een spoor achter. Corijn laat zo’n spoor achter in Samenleving en Politiek⇲, Oikos⇲ en soms ook in De Standaard. Nu heeft hij er achtendertig gebundeld, oorspronkelijk gepubliceerd tussen 2015 en 2025: 'Zo kan de lezer oordelen of wat in een context werd geschreven nu nog steekhoudt en of de behandeling van verschillende onderwerpen ook onderling samenhang en standvastigheid vertoont.’

Corijn leidt ons onderweg zelf naar een antwoord: ’Wat mij betreft hebben de laatste vijftig jaren mij gesterkt in de overtuiging van toen, dat emancipatie steeds botst op het heersende systeem. Vandaag zijn de planetaire uitdagingen groter dan ooit. Onze verhouding met de natuur is desastreus, de sociale ongelijkheid leidt tot economische catastrofes, nationalisme en conservatisme zijn obstakels tegen menselijkheid en broederschap. Radicaal denken is meer dan ooit noodzakelijk.’ (Uit ‘Heeft Mei 68 wel een erfenis?’ mei 2018).

Dat is ook mijn gedacht, wat ik onlangs in een oneliner⇲ balde: ‘wat donald trump ons leert is dat alles knarst als niets nog gesmeerd loopt’. En ja, ik vind wel dat Corijns ‘behandeling van verschillende onderwerpen onderling samenhang en standvastigheid vertoont.’ Die standvastigheid dateert trouwens van lang voor de eerste opinie. In Motorhelmen en citroenen⇲ (2017) merkte ik al op: ‘(…) dat Corijn is blijven voortbouwen op een fundament dat ruim een halve eeuw geleden gelegd werd. Dat gebouw mag er wel heel anders uitzien dan het plan dat hij toen voor ogen had, maar het staat er, en dat betekent dat het fundament stevig was.’

Wat me niet belet er kritisch naar te kijken. Zolang ik Eric ken, weet ik hem vernuftig zoeken naar ‘binnenwegen’, sluiproutes, manieren om ‘een hoek af te steken’ — West-Vlaams voor ‘binnendoor gaan’ — manieren om het ondraaglijke isolement van een links bestaan te maskeren. (°°) Toen het partijtje waartoe we beiden behoorden eindelijk besloot te doen wat al veel langer had moeten gebeuren — lijfelijk deel uitmaken van het hart van de arbeidersklasse — nam Corijn ontslag. Dat het project dat we daarmee opstartten deerlijk mislukt is — too little, too late —  betekent niet dat Eric toen gelijk had, het betekent dat hij zijn zoektocht naar manieren om binnendoor te gaan standvastig wou voortzetten, maar nu zonder ballast van dat partijtje⇲. Zijn bundel opinies is daar de bevestiging van.

Flor Vandekerckhove⇲

(°) Eric Corijn. Opinies. 2025. Eigen beheer. 142 pp. Beschikbaar in pdf. Interesse? florvandekerckhove@telenet.be⇲. 

(°°) Ik denk aan ‘nieuwe voorhoede’ en de minigroepjes die we daarmee in Vlaanderen aanduidden, ik denk aan ’Toestanden’, ‘Komitee voor Democratisch Federalisme’, Vooruitgroep, ’stedelijkheid’… Het heeft geen zin om hier over die ‘binnenwegen’ uit te wijden, De Laatste richt zich tot surfende, scrollende en swipende lezers die dan allang weer weg zijn. Wie meer wil weten, leest in De Laatste Vuurtorenwachter De Gramsci van Corijn⇲ en Een links abracadabra⇲, recensies van Corijns boeken die mijns inziens eveneens getuigen van zijn zoektocht naar ‘sluiproutes’.