Billy Childish blaast de grens tussen amateurisme en professie op

‘Ik noem mezelf een amateur, niet omdat m'n werk elders ligt, maar omdat ik uit liefde doe wat ik doe.’

Ik klap het indrukwekkende punkboek (°) van Greil Marcus dicht en ga op ontdekkingstocht. Marcus heeft het over rockmuziek, bands, songs, kledij met toespelden… Maar ik ga op zoek naar punkdichters, punkpoëzie, punkliteratoren. (°°)

Een ervan, Billy Childish⇲ (°1959), weet me met zijn lange gedicht Chatham Town Welcomes Desperate Men⇲ zozeer te raken dat het meteen tot inspiratie leidt: Bredene-Duinen verwelkomt⇲. ’t Is over die Billy Childish dat ik hier een beetje informatie bijeengaar, ook omdat hij wellicht een prominente plek krijgt in een essay dat ik in We zijn allemaal amateurs⇲ aankondig en dat ik in 't najaar wil schrijven.

Over punk, de beweging die hem gevormd heeft, zegt hij: ‘The Sex Pistols waren een cynisch vehikel, uitvinding van McLaren. Maar doordat wij, in de provincie, niet wisten dat het een leugen was, deden we het echt gebeuren.’ (°°°) Dat ‘doen gebeuren’ slaat op de doe-het-zelfmentaliteit van punk. Billy Childish doet inderdaad alles zelf. Alzo behoudt hij de totale controle over zijn kunst: geen compromissen met platenlabels, galeries en uitgeverijen. Hij uit zich met beperkte middelen en soms produceert hij verrassende werken. Zijn eigen uitgeverijtje, Hangman Books, geeft zijn proza en poëzie⇲ uit (meer dan 40 bundels!) Hij fotografeert en schildert⇲, heeft schijt aan de kunstwereld die hem nochtans al lang niet meer negeert. Hij musiceert, treedt op⇲ met eigen punkbands, waarvoor zijn eigen Hangman Records⇲ de platen maakt (meer dan 100 albums!). Super-8-filmpjes worden geproduceerd door Hangman Films… Over heel dat eigen productieapparaat zegt Childish (°°°°):

‘Het is een verdomde grap! het enige wat we doen is mensen laten zien dat het mogelijk is om platen te maken zonder veel geld te verdienen. Let wel, het lukt ons niet eens om dat te doen, maar wat maakt het uit. Wij zijn zeer getalenteerd in het falen in zaken.’ 

In een Guardian-interview⇲ vraagt de reporter of Childish zichzelf als een amateur-kunstenaar aanziet. Billy antwoordt:

'De betekenis van amateur is dat je iets doet voor het plezier ervan. Uiteraard ben ik niet echt een amateur, maar zo benoem ik mezelf wel graag. Amateurs zijn degenen die echte doorbraken maken. Dus, echt, zij zijn de helden en ik ben meer geïnteresseerd in de held dan in de professional. Da’s mijn romantische natuur.’ 

Over wat hem voortstuwt zegt hij:

‘Ik ben een wanhopige mens die de saaiheid van geld en status aan de kaak stelt. Ik ben een wanhopige mens die niet zal buigen voor lofbetuigingen of succes. Ik ben een wanhopige mens die houdt van de eenvoud van schilderen en een hekel heeft aan galeries en witte muren en kunsthandelaren; die houdt van onredelijkheid en heethoofdigheid, die van tegenspraak houdt en een hekel aan uitgeverijen heeft.' (Billy Childish, geciteerd in Goodreads Quotes⇲)

Flor Vandekerckhove⇲

(°) Greil Marcus. Lipstick Traces: A Secret History of the Twentieth Century (1989) 2011. Faber & Faber London. 482 pp. 
(°°) Drie ervan kende ik al: de Vlaming Didi de Paris⇲, de Brit John Cooper Clarke⇲ en de Amerikaanse Patti Smith⇲. (°°) Met Patti heb ik iets gemeen: zij zingt The Tyger van William Blake, terwijl ik mijn Nederlandse vertaling declameer. Samen, jawel, Patti en ik: kijk maar⇲. Ook met John Cooper Clarke heb ik iets, van die man vertaal ik⇲ het gedicht I Wanne Be Yours en er is ook een YouTube-filmpje waarop je ons samen⇲ bezig ziet. Op mijn ontdekkingstocht stoot ik op een aangroeiende lijst namen van punkdichters en -literatoren, waarvan ik voor eigen gebruik een opsomming maak: Jeremy Reed⇲, Kathy Acker⇲, William Gibson⇲, Michael Moorcock⇲, Lucie Brock-Broido⇲, Katherine Dunn⇲, Lynda Barry⇲, Jim Carroll⇲ Patrik Fitzgerald⇲ Daphne Gottlieb⇲ Richard Hell⇲ Jinx Lennon⇲, Meri St. Mary⇲, T.S. Idiot⇲ …
(°°°) In Poet, painter, singer, dreamer: Billy Childish: hier⇲ (op 4:10.) op YouTube.
(°°°°) Jutta Koether. Hang and Rule: The Lives of Wild Billy Childish. Hier⇲ in Roland, nr 5/ februari 2010. [Childish’ D.I.Y-principe vind je in Vlaanderen weer in de productiementaliteit van de in 2020 overleden stripauteur: Ward Zwart⇲.]