Heb jij vandaag al aan een boek geroken?

Mijn twee recentste aankopen: links, de memoires van Liberty Kovacs (echtgenote van James Wright⇲, moeder van Franz Wright⇲); rechts, de monumentale Beatlesbiografie van Mark Lewisohn. Mijn Mac ruikt weer lekker.

Leve m’n digitale boekenkast⇲ is een ietwat gecontesteerde post over een veranderende koopgewoonte: mijn overstap van het papieren naar het digitale boek. Ik voer daarin sterke argumenten aan, die helaas weinig indruk maken, want ja, hoe moet een mens aan zo’n digitaal boek ruiken hé, hoe kan je daarin je ziel verliezen?⇲ 
Zelf vind ik ’t vreemd hoeveel (hele, halve en kwart)intellectuelen aan boeken zeggen te ruiken. Wat me telkens weer aan de pastoor uit mijn kindertijd laat denken, die Het Boek placht te kussen. Nu doen intellectuelen — pastoors van de laïcisering — iets soortgelijks vooraleer ze het sacrament van het lezen consumeren, waarbij ze, naar eigen zeggen, hun ziel verliezen. Heilige daad die, ondervind ik, weinig spot verdraagt. Wat niet belet dat ik, telkens ik ’t hen hoor zeggen, een huizenhoog cliché zie oplichten.
Het intellectuele verzet tegen digitale boeken heeft een lange voorgeschiedenis. Die gaat terug tot de introductie van de boekdrukkunst zelf. De intellectuelen uit die langverleden tijden rolden hun ziel immers liever op in unieke manuscripten, als 't even kon op perkament, waaraan ze wellicht ook graag roken. Sindsdien is het klagen over en de kritiek op de vooruitgang niet meer gestopt.

In mijn kindertijd concentreert het intellectuele verzet zich op het stripverhaal en tegen de tijd dat ik een jongvolwassen mens ben, heeft het zich uitgebreid tot een strijd tegen heel de beeldcultuur. Herman de Coninck en Ernest Mandel waren het daar destijds helemaal over eens (°): ‘Dat leidt onherroepelijk tot de verwording van de bekwaamheid tot denken.’ Zegt Mandel nog: ‘Toen ik in de Sunday Times las dat er in Londen reeds meer winkels van videocassettes zijn dan boekhandels, beschouwde ik dat als het slechtste nieuws van na de Tweede Wereldoorlog.’ Nou nou, videocassettes! De man beleefde waarlijk barbaarse tijden. 

En nu blazen ze alle intellectuele hens aan dek tegen het digitale boek. Sta me toe dat ik daartegenover nogmaals mijn proletarische besognes plaats. Momenteel lees ik memoires: Liberty's Quest. (°°) Het boek, harde kaft, is te koop voor 41,14 €. Ik twijfel niet aan de lekkere geur, noch aan andere tactiele kwaliteiten, maar 41,14 is veel geld voor iemand met mijn pensioentje: ik haal de digitale versie in huis voor 7,98 euro.
Vandaag koop ik dan weer het meesterwerk van historicus Mark Lewisohn⇲, eerste deel van ’s mans indrukwekkende Beatlesbiografie⇲. (°°°) De boekenmarkt heeft terzake voor elk wat wils. Er is bijvoorbeeld de bijzonder welriekende Extended Special Edition van 1728 bladzijden voor 120,68 €. Lekker geurend is ook de hardcover uitgave van slechts 800 pagina’s voor 21,99 euro en er is zelfs een licht geurende paperback van 960 bladzijden: 16,99. Zelf valt mijn keuze evenwel op de reukloze digitale uitgave van 3,99 euro (1561 pagina's); kijk, ik druk op de knop en het boek valt — floep! — meteen in mijn mailbox.
En nu de hamvraag: kan ik in zo’n e-boek mijn ziel verliezen? Ah, mijn ziel is al lang foetsie!⇲ Een pact! Net als bij Faust! Op een kruispunt, ja aan Petit Paris⇲!

Ik liet de boel de boel en fietste naar het kruispunt. Het riool kon de stortvloed niet slikken, en toen het onweer uitgeraasd was, kon ik alleen maar constateren dat ik tot op mijn blote lijf doordrenkt was. Maar na die dag werd alles wel anders. Mensen die me nooit een blik gegund hadden, groetten me nu met de glimlach. Mijn tijdschrift, dat altijd een kwakkelend bestaan geleid had, kreeg een toevloed van abonnees en nieuwe medewerkers boden zich aan. Ook kon ik vanaf die dag alle liedjes van Will Tura zingen, achterste-voren. (°°°°)

Flor Vandekerckhove⇲

(°) Herman de Coninck. Over Marieke van de Bakker. 213 pp. (1987)
(°°) Liberty Kovacs. Liberty’s Quest: The Compelling Story of the Wife and Mother of Two Poetry Prize Winners, James Wright and Franz Wright. 424 pp. Uitg. 2011. Robert D. Reed Publishers.
(°°°) Mark Lewisohn. The Beatles - All These Years: Volume One: Tune In. 2013. Veel verschillende edities, neerwaarts geprijsd vanaf 120,68 €. Mijn e-boek kost 3,99.
(°°°°) Het verhaal staat in Honderd titelloze eenparagraafverhalen. 2022. Uitg. De Lachende Visch. 105 pp. (Zie onderstaande advertentie.) Het e-boek is gratis voor wie erom vraagt via liefkemores@telenet.be⇲.