Ico Maly leverde een proefschrift af over de achterliggende ideologie
van de N-VA in het algemeen en die van Bart De Wever in het bijzonder. De
uitgeverij EPO maakte er een boek van en dat boek is op vele vlakken van grote
betekenis. Niet in de laatste plaats omdat niet-academici, zoals ik, daardoor
in staat gesteld worden de filosoof Maly te volgen op de vele wegen die hij
inslaat om een ideologie te doorgronden.
Een aantal van die wegen zijn hoofdwegen (de hedendaagse en historische
denkers naar wie De Wever en de zijnen refereren), andere zijn zijwegen (over
taal & politiek, over de nieuwe media…), maar al die wegen openen
vergezichten die de specifieke queeste van Maly verduidelijken, zelfs ver overschrijden. Meer
bepaald roept het boek bij mij de vraag op of dergelijk onderzoek naar de
ideologie van andere politieke partijen ook zo’n verhelderend en interessant werk
zou opleveren. Wat zouden we allemaal te weten komen als iemand van het kaliber
van Maly zich over de ideologie van de Open VLD zou buigen? Zou de ideologie van de sp.a vandaag ook nog gegrondvest zijn op grote denkers? (Dan slagen de
socialisten er toch wel in die goed weg te steken.) En wat mij persoonlijk nog
’t meest interesseert: zou de lezer schrikken wanneer hij dergelijk diepgravend
onderzoek te lezen krijgt over de ideologie van de PVDA. (Komen we dan weer bij
‘Een andere kijk op Stalin’ terecht?)
Ik heb, hoe dan ook, veel bijgeleerd. Over de
anti-Verlichting bijvoorbeeld (waarvan De Wever een volgeling is en waarover ikzelf
nooit eerder gehoord had), over de rol van de taal in de politiek, bladzijden
die mij uitermate geboeid hebben (‘De
betekenis van taal ligt dus niet vast, maar is onderdeel van een constante
(machts)strijd’). Over de omvangrijke rol die micromedia (websites, blogs
e.d.) spelen in het populariseren van de ideologie van de N-VA. Maly ontrafelt
al die uitingen en komt tot de conclusie dat
een beperkt aantal mensen een zeer divers aanbod aan dergelijke Vlaams-nationalistische
micromedia aanbieden. Daar zitten toonaangevende figuren en organisaties bij,
maar ook rare kwasten.
Zo’n rare kwasten kom je ook op straat tegen, zo voeg ik er zelf aan toe. Zo kwam er onlangs iemand in ’t nieuws die het blijkbaar als zijn
levenstaak beschouwt om alle anderstalige woorden in de reclame op de Lijn aan
te klagen. Of pak nu de volksgenoot die ik zomer na zomer op de Oostendse Zeedijk
zag wandelen, een enorme leeuwenvlag ter hand. Met toegesnoerde bottines tussen
de zonnekloppers, houzee! Wat
beweegt zo’n mensen eigenlijk? Wel, het boek van Ico Maly heeft het me uitgelegd.
Maar minder schrik van dat soort volk heb ik er niet door gekregen,
integendeel.
Flor Vandekerckhove
Ico Maly, N-VA, Analyse van een politieke ideologie, 2012 EPO Berchem, 34,95
€. ISBN 978 94 91297 30 4.
2 opmerkingen:
Mijn ouwe maat Raf Verbeke reageerde op bovenstaande leesnotities. Ik probeer zijn uitgebreide en snel geschreven reactie samen te vatten. Hij vindt het boek van Mali een ‘snertboek’. Het boek ‘doet (…) BDW veel te veel eer aan om hem vast te pinnen op een consistent uitgewerkt ideologisch discours.’ BDW mag een conservatief zijn, zo stelt Raf, hij heeft tegelijk ook iets van een modernist (‘in zijn begrip van de grote maatschappelijke verhoudingen’) en van een postmodernist (in zijn communicatie).
In tegenstelling tot wat Mali beweert bestaat er wel degelijk een Vlaamse grondstroom, zo meent Raf, en dat is het antisocialisme dat in Vlaanderen alom tegenwoordig is, ook in de wortels van o.a. ACW, Boerenbond, CD&V… Door de N-VA van deze grondstroom af te zonderen kom je tot ‘compleet maffe politieke conclusies (…) zoals het ontkennen van het reëel belang van de implosie van het politiek regime in dit land’.
Het succes van BDW wordt bewerkstelligd door links, zo stelt hij, omdat ook daar geen politieke partij bestaat die de antisocialistische grondstroom in Vlaanderen vat. Links heeft die grondstroom gewoon achterna gelopen en BDW plukt er de vruchten van. Dat ook de socialistische partij en delen van de vakbond daarin volgens Raf de openbare opinie volgen, mag, zo voeg ik er zelf aan toe, zijn betoog compliceren, maar tegelijk is het ook wel zo dat ik tal van ouwe socialisten ken die zichzelf vandaag niet meer in hun zuil herkennen.
Het boek van Ico Maly afdoen als een "snertboek" is van hetzelfde intellectuele niveau als de reactie van BDW die zei dat het boek "geleuter" was. Ik heb nog meer dan 100 bladzijden te gaan in dit lijvige werk en kan zeggen dat het tegendeel waar is. Het boek ontmaskert niet alleen de ideologie van de N-VA op briljante wijze, ook nog eens al die (pseudo-)intellectuelen en media, ook de zogezegde kwaliteitsmedia, worden in feite intellectueel te kijk gesteld en vallen pijnlijk door de mand. Ico Maly is een intellectueel zwaargewicht van een kaliber dat we nog maar zelden gezien hebben in Vlaanderen en van wie we in de toekomst nog veel schitterend vuurwerk mogen verwachten.
Een reactie posten