woensdag 13 mei 2020

Leren schrijven met Richard Brautigan (2) (°)

Over de literatuur van James Tate zegt Matthew Zapruder dat het poëzie is, zich van proza onderscheidend door ‘een informele maar toch halsbrekende, absolute bereidheid om de geest te volgen waar hij ook gaat. Dat is een vrijheid die zelfs in het beste proza niet gevonden kan worden.’ Hola! Vind ik die vrijheid niet evenzeer in schitterend proza, bijvoorbeeld in Richard Brautigans Forel vissen in Amerika? (°°) Proza toch?
Al bladerend blijft mijn oog vasthangen aan Sea, Searider, een van die verhalen. De titel verwijst wellicht naar bluesnummers met identiek uitgesproken titels, See Seerider (ook wel C C Rider): In dirty blues songs it often refers to a woman who had liberal sexual views, had been married more than once, or was skilled at sex.’ 
En het verhaal gaat alzo.
De schrijver wacht in een boekwinkel tot 1959 voorbij is. De boekhandelaar overtuigt een vrouw om met de schrijver te vrijen. Die stemt toe: ‘Ik kon niet anders, want mijn lijf was als vogels op telefoondraden die de wereld omspannen en zachtjes door wolken worden gewiegd.’ Ja, dan sla je zo'n aanbod natuurlijk niet af. Na afloop vertelt de boekhandelaar wat er eigenlijk gebeurd is. Blijkt dat de schrijver en de vrouw in dat korte moment in de Spaanse burgeroorlog gevochten hebben: ‘Een keer, toen jij naar het front was, las ze Anatomie van de droefgeestigheid en maakte 349 tekeningen van een citroen.’ Na de val van Barcelona trekt het koppel de plas over: ‘Toen de boot tegen Amerika stootte, gingen jullie, zonder een woord uiteen en zagen elkaar nooit weer.’  Daarna trekt de schrijver naar Mexico waar hij een dorp overneemt. Nadat de boekhandelaar hem dat alles verteld heeft, leest de auteur verder in het boek dat hij bij ’t binnenkomen opengeslagen heeft.
Als dat niet getuigt van ‘een informele maar toch halsbrekende, absolute bereidheid om de geest te volgen waar hij ook gaat’, dan weet ik het ook niet meer. En ’t is een verhaal, ’t is proza.
Maar misschien ook niet. In een biografie (°°°) lees ik over Brautigans eerste korte verhalen de veelzeggende opmerking: ‘If stories they are’, gesteld dat het verhalen zijn. En omdat Forel Vissen in Amerika het eerste prozaboek is van iemand die eerst uitsluitend dichter was, is ook dit belangrijk: 's mans levensgezellin 'would later remark that he had to teach himself to write prose: everything he did seemed to come out as poetry (…)’ Misschien is Sea, Searider een prozagedicht, poëzie dus, en geen prozaverhaal. Héhé.

(°) Leren schrijven met Richard Brautigan (1) staat hier⇲.
(°°) Richard Brautigan. Forel Vissen in Amerika. Vertaald door Peter van Oers. 2012. Uitg. Van Gennep A’dam. 160 pp. 
(°°°) Jay Boyer. Richard Brautigan. Western Writers Series, number 79. 1987. Arizona State University. 55 pp.


En wat denkt u? Is dit een verhaal? Of is ’t poëzie?

Het gedicht De gevaarlijkste tramhalte werd opgenomen in 
‘De man die sneller schijt dan zijn schaduw’. 
De dichtbundel is gratis. 
Vraag ernaar via liefkemores@telenet.be.

Geen opmerkingen: