woensdag 12 juli 2023

Altijd schrijdt hij voort, de tijd

Van links naar rechts: de oorspronkelijke boekcover uit 1946, filmaffiche 1947, affiche 2021.


In 2015 post ik een stukje onder de wervende titel Zware jongens, lichte meisjes en linkse schrijvers. ’t Is een ietwat encyclopedisch stukje waarin ik mijn notities uit oude schriftjes mix met van ’t net gehaalde info. De slotzin: ‘En dan is er natuurlijk ook nog het onovertroffen Nightmare Alley (1946) van William Lindsay Gresham (1909-1962) dat overduidelijk links geïnspireerd is. Als film noir werd het verhaal uitgebracht in 1947.’
1946-'47 is lang geleden, ik was niet eens geboren, maar ik heb die film wel gezien; iets wat jij hier ook kunt doen, dankzij de wondere machinerie van YouTube. Intussen is er alweer een nieuwe Nightmare Alley, ook die heb ik gezien.
In mijn lijst met goede voornemens staat dat ik ooit een vergelijking maak tussen boek 1946, film 1947 en film 2021. Dat voornemen is flauwekul, maar ter voorbereiding noteer ik toch wat rock ’n roll-auteur Nick Tosches over zijn ervaring met de 1947-film schrijft. Hij heeft Nightmare Alley meermaals gezien, beklijvend was die keer op zaterdag 12 september 1981. (°)
‘Ik had geen VCR, maar ik had wel een mooie vriendin. (…) Toen ik de deur opende rook ik de geur van marihuana, ik zag haar liggen, soezend op de sofa, in zwarte lingerie, zwarte nylons en zwarte naaldhakken; en ik hoorde Tyrone Powers stem, cool en duister, komen uit het grijze flikkeren van het tv-scherm. (…) Ik heb de film sindsdien met elke vriendin bekeken, maar geen van hen is op het gebied van de dresscode zo gesofistikeerd geweest. (…)’

Volgt een recensie van de film die hij waard acht om keer op keer bekeken te worden. Afsluiten doet hij alzo:

‘Dus, het meisje in het zwarte ondergoed is weg. Maar de laatste lach zal mijn zijn, wanneer Nightmare Alley op video uitkomt. Ik heb uiteindelijk een VCR gekocht, en alhoewel ik nu op m’n eentje in de sofa zit, stelt dat me gerust.’
De verwijzingen naar de VCR maken duidelijk dat ook 1981 lang geleden is. Voorts leert het internet me dat zelfs 2021 lang geleden is. Mijn goede voornemen om het boek van 1946, de film van 1947 en deze van 2021 te vergelijken mag ik schrappen, Tony Sokol steekt me hieral in 2022 de loef af, in een stukje dat door mij geenszins te overtreffen valt. 1946, 1947, 1981, 2021, 2022… Altijd schrijdt hij voort, de tijd, nooit staat hij stil.


(°) Op p. 394-95 in The Nick Tosches Reader. 2000. Boston, Da Capo Press, Perseus Books Group. 593 pp.



De e-boeken (pdf) van De Lachende Visch zijn gratis. Mail erom (en vermeld de titel): liefkemores@telenet.be.

Geen opmerkingen: