Een western op de Oostendse Oosteroever, in tijden van artificiële intelligentie

Rechts, Oosteroever by night (Foto Marc Nollet).

VOOR EEN SCHRIJVER is het vandaag weinig zinvol om bijvoorbeeld een western te produceren. Artificiële intelligentiesystemen doen het in zijn plaats en in minder dan geen tijd. Ik stel ChatGPT de vraag: Kunt u me een verhaal in de stijl van een western leveren met twee protagonisten, een schrijver en een escort. Zij geraakt niet langer aan klanten omdat haar taal niet past in het nieuwe milieu waarin ze verkeert. De schrijver probeert het haar uit te leggen. Het verhaal dient zich in hoogstens honderd woorden af te spelen op de Oostendse Oosteroever. 

ChatGPT had geen minuut nodig: 

De zon zakte als een gouden munt in zee. Op het terras van een torengebouw nipte zij aan champagne, haar leren laarzen ongepast tussen het staal en glas. ‘Ze willen geen rozen meer, meisje,’ zei de schrijver, zijn pen stil op het papier. ‘Ze willen lavendel, fluisterend in CEO-taal.’ Ze lachte scherp. ‘Ik ben een prairiehond tussen poedels.’ Hij zei: ‘Zelfs een prairiehond kan leren dansen.’ Ze keek naar de horizon, haar ogen vol stof en storm. ‘Leer jij me dan de passen?’ Hij zei: ’Als jij me de wind leert vangen.’ Samen verdwenen ze in het spiegelende licht. 

't Is niet uitzonderlijk goed, maar 't is toch een western op de Oosteroever. Zelf zou ik zeker één zin veranderen: ’Als jij me leert jodelen.’ Maar als AI zoiets nu al kan, wat rest de schrijver dan? Ook daarop heeft ChatGPT een antwoord: ‘verdwalen, treuzelen, blijven twijfelen.’ Ikzelf doe dat ook wel, onder meer door verhalen om te keren, zoals hieronder, door te experimenteren met een verhaalstructuur.

western

 

Cowboy Henk was zo’n goede klant

nu spreekt hij niet meer tegen me

als hij me hoe dan ook nog eens lastigvalt

zal ik de grammofoonplaat in zijn gat steken

dat heb ik hem gezegd

toen hij kwam vragen om de stereo zachter te zetten

en daarvoor op een avond aanbelde

ze vraagt me

of haar taal te grof is om hier aanvaard te worden

zijn cowgirlkleren

en plastische chirurgie

niet genoeg voor de Oosteroever

ik zeg haar

dat ze al lang geen klanten meer heeft

en dat ze er nochtans goed uitziet 

in die cowboylaarzen

weet ik

zegt ze

 

(Waarna ik de terugweg aanvat)

 

ze zegt

ik weet

dat ik er goed uitzie

in die cowboylaarzen

maar ze heeft allang geen klant meer gehad

ik zeg haar dat de Oosteroever niet alleen 

een kwestie van cowgirlkleren is

en van plastische chirurgie

je taal is te grof 

zeg ik

om hier aanvaard te worden

vindt ge dat 

zegt ze

mijn buurman belde aan 

vroeg of ik de stereo zachter wilde zetten

ik heb hem gezegd 

dat ik de grammofoonplaat in zijn gat zal steken 

als hij me daarvoor nog eens lastigvalt

nu spreekt hij niet meer tegen me 

en Cowboy Henk was zo’n goede klant

Flor Vandekerckhove⇲

OP ’T EINDE van 2020 ontwierp ik een nieuwe manier van schrijven⇲. Western is op die manier geschreven. Mij kwam het toen ook toe deze nieuwe manier een naam te geven, alsmede er de vereisten van in steen te beitelen: proza in de vorm van een vers, afgekort provovers (mv. provoverzen? de beoefenaar ervan: een provoversaal?) Dat provovers werd door mij geijkt in vier geboden. (1) het provovers is een drabble, het telt exact honderd woorden, titel niet inbegrepen; (2) de titel van het provovers bestaat uit één woord; (3) leestekens ontbreken, alsook kapitalen (behalve als het een eigennaam betreft); (4) de vorm van het provovers kenmerkt zich door lijnafbrekingen, dermate georganiseerd dat ze het lezen faciliteren. Visueel maken die lijnafbrekingen er een vrij vers van — een proza+ — dat de lezer kan savoureren als ware ’t eenvoudige poëzie van het soort dat een spreker gemakkelijk parlando ten gehore brengt. Bij uitgeverij De Lachende Visch verscheen in 2023  Gesprekken met Polleke, een verzameling van vijftig prozagedichten en vijftig dergelijke provoverzen. Zoals alle e-boeken van De Lachende Visch is ook Gesprekken met Polleke gratis. Mail erom (vermeld de titel en zeg of je ’t in pdf of epub wilt hebben): liefkemores@telenet.be⇲.