maandag 22 januari 2024

Denkend aan Charles Reznikoff



EXACT 48 jaar geleden, op 22 januari 1976, stierf de Amerikaanse dichter Charles Reznikoff (°1894). Wellicht kent u die mens niet, maar weet dat ik me enigszins verwant aan hem voel. Tijdens mijn dagelijkse wandeling, over en weer naar de vuurtoren, denk ik al eens aan wat ik in een inleiding over Reznikoffs werk te lezen kreeg: ‘Charles Reznikoff, de onzichtbare dichter, wandelt twintig mijl per dag in New York, noteert zijn observaties in een notitieboekje, ontmoet kornuiten die nooit geweten hebben dat het een schrijver is die daar bij de automaat staat, een die al meer dan vijftig jaar zijn eigen boeken met gedichten publiceert.’ Die 20 mijl maakt deel uit van een legende, maar zo zie ik mezelf ook, terwijl ik langs de waterlijn wandel: onzichtbaar, observerend.
Rezznikoffs gedichten in Testimony zijn schokkend. Wie wil weten hóe schokkend, kan enkele vertalingen lezen die ik ervan gemaakt heb: Huiselijke scènes; Huiselijke scènes (2); Huiselijke scènes (3); Huiselijke scènes (4). Al die gedichten zijn gebaseerd op getuigenverklaringen in de rechtbank. Je zou denken: gevonden poëzie, en zo noemt Wikipedia ze ook, maar ten onrechte: de originele manuscripten van Testimony zijn bedolven onder revisies, Reznikoff is dus hard op zoek geweest naar een eigen vorm, waardoor je niet langer van 'gevonden' kunt spreken. 'Vinden' veronderstelt ook een zekere toevalligheid, wanneer je er à la Reznikoff zo hard naar zoekt, is 't nauwelijks nog ‘vinden’. Zegt hij zelf: ‘Ik kan door een volume van duizend bladzijden gaan en maar een zaak vinden waarvan de feiten op een interessante manier herschikt kunnen worden.’ (Sleutelwoord is ‘herschikt’.) Is het poëzie? Er zijn critici die zich tegen de benaming verzetten. Iets wat ze ongetwijfeld ook zouden doen mochten ze mijn poëzie onder ogen krijgen. Nog een verwantschap. 
Flor Vandekerckhove
De digitale publicaties (pdf en EPUB) van De Lachende Visch zijn gratis. Mail erom (en vermeld de titel): liefkemores@telenet.be.

Geen opmerkingen: