Veel zullen er niet zijn die een hebben, maar zij wel. Louise Michel is een anarchiste die een standbeeld heeft staan. Tijdens haar leven is ze trouwens al een monument. Bij haar begrafenis wordt de kist gevolgd door
honderdtwintigduizend mensen. Wie is deze populaire anarchiste? Ze is vooral iemand die moeilijk te catalogeren valt. En dat begint al bij de geboorte. Louise is de vrucht van een vrijpartij tussen een kasteelheer (of diens zoon) en de meid. Moeder Marianne Michel behoort tot de onderklasse, vader is zeer upperclass. Louise en haar moeder worden niet, zoals je wel zou verwachten, de kasteelpoort uitgegooid. Neen, de rijkaard laat moeder en kind op het kasteel wonen. Wat de kasteelvrouw daarover denkt is me niet bekend. Dat maakt ook dat Louise een opleiding krijgt. Die rondt ze af als onderwijzeres. Ze trekt naar Parijs waar ze haar tijd verdeelt tussen onderricht en woelmakerij. Met het geweer in de hand staat ze in 1871 op de barricaden van de Commune van Parijs.
 |
| Louise Michel (1830-1905) |
De repressie die volgt verandert haar leven. Samen met andere communards wordt
Louise naar Nieuw-Caledonië verbannen. Terwijl het schip afvaart zingen ze Le temps des Cerises, lied dat ongetwijfeld de meest atypische revolutionaire hymne uit de wereldgeschiedenis is.
In Nieuw-Caledonië zet ze haar
revolutionaire en opvoedende werk verder. Ze onderwijst de Kanaken en juicht in
1879 de opstand toe van de autochtonen tegen de Franse bezetters.
Zodra ze van amnestie
geniet keert ze naar Frankrijk terug. Tegelijk bekent Louise
Michel zich uitdrukkelijk tot het anarchisme, dat ze tot haar dood trouw
blijft. De laatste vijfentwintig jaren van haar leven wijdt ze trouwens
helemaal aan de propaganda, wat haar ook naar
Groot-Brittannië, Nederland en België brengt. De politie volgt haar op de voet en ze blijft ook de binnenkant van gevangenissen zien: 15 dagen in 1882; een
veroordeling tot 6 jaar eenzame opsluiting in 1883, waaruit ze in 1886 verlost
wordt; 1886: vier maanden; 1890 een maand.
Het is uiteraard niet voor die gevangenisstraffen dat er in Frankrijk een metrostation en een pleintje naar haar genoemd wordt. Louise is ook een letterkundige en een pedagoge. Zo wordt haar sprookjesboek in 1884 gepubliceerd. Daarin legt ze de allerkleinsten uit waarom er armoede bestaat en hoe de staat de onrechtvaardigheid zelve is, of zoals Henriette Roland Holst het ook al zeide: de staat verknecht, de wet is logen.
Deze vrouw die
strijdt aan de zijde van bekende anarchisten als Emile Pouget, Sébastien Faure, Kropotkin, Malatesta, Cornelissen,
Domela Nieuwenhuis en Paul Reclus
heeft tot geen enkele organisatie behoord, wellicht ook niet tot de
Internationale. Ze was gewoon zichzelf en werd ervoor bezongen door Paul Verlaine in een gedicht dat Ballade en l’honneur de Louise Michel
heet en in Viro Major, een
werk van Victor Hugo. Straffe madam!
Het is uiteraard niet voor die gevangenisstraffen dat er in Frankrijk een metrostation en een pleintje naar haar genoemd wordt. Louise is ook een letterkundige en een pedagoge. Zo wordt haar sprookjesboek in 1884 gepubliceerd. Daarin legt ze de allerkleinsten uit waarom er armoede bestaat en hoe de staat de onrechtvaardigheid zelve is, of zoals Henriette Roland Holst het ook al zeide: de staat verknecht, de wet is logen.
Deze vrouw die
strijdt aan de zijde van bekende anarchisten als Emile Pouget, Sébastien Faure, Kropotkin, Malatesta, Cornelissen,
Domela Nieuwenhuis en Paul Reclus
heeft tot geen enkele organisatie behoord, wellicht ook niet tot de
Internationale. Ze was gewoon zichzelf en werd ervoor bezongen door Paul Verlaine in een gedicht dat Ballade en l’honneur de Louise Michel
heet en in Viro Major, een
werk van Victor Hugo. Straffe madam!
Flor Vandekerckhove
Geen opmerkingen:
Een reactie posten